ἀμηχᾰνία, -ας, ἡ
• Alolema(s): eol., dór. ἀμᾱ- Alc.364.2, Pi.P.2.54; jón. ἀμηχᾰνίη Thgn.385, Hdt.8.111
I ref. a medios materiales indigencia, falta de recursos
καταλῦσαι τὴν στρατιὰν μᾶλλον ἢ ἄκοντας ὑπ' ἀμηχανίας ἐξελαθῆναιlicenciar el ejército mejor que ser expulsados (del país) contra nuestra voluntad por falta de medios X.Cyr.6.1.15,
τοὺς οἴκους κατατρίβουσι καὶ ἀμηχανίαις συνέχονταιarruinan las casas y se ven afligidos por la indigencia X.Oec.1.21.
II en gener.
1 concebida como un agente o fuerza exterior impotencia, dificultades, imposibilidad c. giro preposicional
ὑπ' ἀμηχανίαςAr.Au.475,
ἀμηχανίης ὑπὸ λυγρῆς τειρομένηdestrozada por dolor osa impotencia Call.Del.210,
ὑπ' ἀμηχανίης σχομένη φάτοCall.Iou.28,
διὰ τὴν ἀμηχανίαν ... τῶν ἀπαντωμένωνPlb.16.10.4,
ὑπ' ἔρωτος καὶ τῆς ἀμηχανίαςLuc.VH 2.25, pero
ὑπ' ἀμαχανίας ἄγων ἐς φάος τόνδε δᾶμονde lo hondo del infortunio llevando a la luz a este pueblo Pi.O.5.14
•tb. en instrum.
ἀνθρωπίνη βιοτὴ ... συμπεφυρμένη ... ἀμηχανίῃσινDemocr.B 285,
ἀμηχανίῃ δ' ἔσχοντο ἄφθογγοιA.R.1.638
•como suj. agente
ἀμηχανίη δ' ἔχε θυμόνOd.9.295,
ἀ. γὰρ ἐν αὐτῶν στήθεσιν ἰθύνειπλακτὸν νόονParm.B 6.5,
καρτερὸν περ' ἐόνθ' (τὸν λέοντα) αἱρεῖ ἀ.Thgn.294,
ἴσχει γὰρ χαλεπῆς πείρατ' ἀμηχανίηςThgn.140,
φωνὰν ἔσχεν ἀ.Call.Lau.Pall.84
•en gener.
ἀλκὰν ἀμαχανιᾶν δυσβάτωνPi.N.7.97,
βιόδωρον ἀμαχανίας ἄκοςPi.Fr.52d.26,
ἀμαχανίαν ἀ[λ]έξωνPi.Fr.52f.10,
σιγαλὸν ἀμαχανίαν ... φυγώνPi.P.9.92,
εἰδὼς τὴν ἑαυτοῦ ἐν τοιοῖσδε πράγμασιν ἀμηχανίηνProtag.B 9,
τὸν ἀμηχανίας ἔχουσα δυσπέρατον αἰῶν'E.Med.645,
ἐξ ἀμηχανίας εὐπορίαν τινὰ ηὑρηκυῖαX.Oec.9.1,
ἀμηχανίης εὗρε πόρονEpigr.Gr.1073.4 (IV a.C.), cf.
ἀμαχανίας πόρον εἶδεςLyr.Adesp.101.7,
πρῶτοι δυσμενέων εὗρον ἀμηχανίηνfueron los primeros en descubrir la impotencia de los enemigos e.d. los primeros en derrotarlos epigr. en Aeschin.3.184,
ἀ. περιέστη τοὺς ἀνθρώπουςPlb.36.3.1,
πολλὴ τὸν βασιλέα κατεῖχεν ἀ.D.H.3.22,
quanta ἀμηχανία!Cic.Att.15.29,
τὰς ἐκ τοῦ δανείζεσθαι καὶ ὀφείλειν ἀμηχανίαςPlu.2.830a,
τὴν παροῦσαν ὀλοφυρομένων ἀμηχανίανPlu.Cam.31, cf. tb. Adam.1.6
•c. gen. subjet. dificultades, agobio
χειμῶνοςHes.Op.496,
κακότητοςA.R.4.1259
•imposibilidad
πραγμάτωνChrys.M.62.639.
2 concebida como un estado en el que se cae, gener. en dat. c. ἐν tribulación, impotencia, falta de recursos, no saber qué hacer
κείμενος ἐν μεγάλῃ ... ἀμηχανίῃThgn.646,
πολλ' ἐν ἀμηχανίῃσι κυλίνδομαι ἀχνύμενος κῆρThgn.619,
εἶδον ... ἐν ἀμαχανίᾳ ψογερὸν ἈρχίλοχονPi.P.2.54,
ἐν οἵῳ κινδύνῳ τε καὶ ἀμηχανίᾳ καθέστατεAnd.2.8,
ἐν ἀμηχανίᾳ ἔπεσεD.C.78.35.3,
ἐν ἀμηχανίᾳ δέ μου ὄντοςIust.Phil.Dial.2.6,
εἰς ἀμηχανίαν ... ἐμπίπτουσινOnas.42.4
•tb. como suj. de verbos copulativos
ἔρδειν δ' ἀμφοτέροισιν ἀ. παράκειταιThgn.685,
φιλεῖ δὲ τᾷ δυστρόπῳ ... ἁρμονίᾳ κακὰ ἀ. συνοικεῖνE.Hipp.162.
III personif. emparentada diversamente con Penía ‘la Pobreza’ Indigencia
Πενία ... ἀ μέγαν δάμνα λᾶον Ἀμαχανίᾳ σὺν ἀδελφέᾳAlc.364.2,
πενίην μητέρ' ἀμηχανίηςThgn.385,
θεοὺς δύο ... Πενίην τε καὶ Ἀ.Hdt.8.111.