δύστηνος, -ον
• Alolema(s): lesb., dór. δύστᾱνος Alc.148.3, 215.2, B.5.63, 11.102, Pi.P.4.268, S.El.121, E.Supp.966, Theoc.14.49
• Morfología: [fem. -α Alc.215.2, Corp.Herm.Fr.23.35; sg. gen. -οιο Od.11.76, B.l.c., A.R.1.1069; adv. sup. δυστανοτάτως E.l.c.]
I de pers.
1 desdichado, infortunado
δυστήνων δέ τε παῖδες ἐμῷ μένει ἀντιόωσινIl.6.127,
ἄνδρεςIl.17.445, cf. Od.l.c., IG 5(1).1186.9 (Laconia I a.C.),
ἐγὼ δ.Il.22.477, A.Pers.909, Pr.656,
ὈδυσσεύςOd.5.436,
ὅδε τις δ. ἀλώμενος ἐνθάδ' ἱκάνειOd.6.206, cf. 17.501,
νύμφηA.R.l.c.,
ΜεγαρῆεςTheoc.l.c.,
μειράκιαD.Chr.11.14,
πρεσβῦταιI.BI 7.377,
ὀρφανὰ τὰ δύστηνα ταυτὶ παιδίαD.H.4.4,
τοκεῦσιν δυστήνοις ἔλιπον δάκρυα καὶ στοναχάςGVI 1121.4 (Samos II/I a.C.?), cf. CIRB 125.11 (I a.C.),
κλαύσατε τὴν δύστηνον, ἐφ' ᾗ μέγα πέν[θος] ἔχουσιν ... δυστοκέες τοκέ[εςIUrb.Rom.1393.4 (II d.C.), cf. IMEG 36.5 (ptol.),
δυστήναις ἡμῖν (ψυχαῖς)Corp.Herm.l.c., cf. Ph.2.550, Aesop.117.3, Q.S.5.532, Orac.Sib.11.67, POxy.1873.4 (V d.C.)
•de anim.
ΨιχάρπατοςBatr.(a) 105,
φάψA.Fr.210,
κόσσυφοςOpp.H.4.216.
2 miserable, malvado, perverso
μάτηρS.El.121, de Odiseo, S.Ph.1016,
παύσασθ', ὦ δύστανοιTheoc.15.87.
II de abstr.
1 que causa dolor o sufrimiento, triste, infausto
νόσοιSemon.2.12,
μόροςSemon.2.18,
βίοςThgn.354, SB 13946.16 (III/IV d.C.),
μόχθοςPi.l.c.,
θέροςaplicado a una matanza, A.A.1655,
αἰκίαιS.El.511,
ὄνειδοςS.Ai.1191,
ὄνειρος(en parodia de Esquilo), Ar.Ra.1333,
σπουδαίHp.Ep.17.9
•amargo, inconsolable
πένθοςIG 12(8).38.16 (Lemnos II d.C.)
•tb. de cosas mísero, miserable
μου σαρκίδιαArr.Epict.1.3.6,
ῥάκιαLuc.Gall.26.
2 malévolo, miserable, nefasto
λύσσαB.11.102,
λόγοιE.HF 1346,
λογάριαD.19.255, Philostr.VS 623,
ῥημάτια σκολιὰ καὶ δύστηναLuc.Bis Acc.16, cf. Symp.30,
δοξάριαCyr.Al.Ep.50.21 (ACO 1.1.3, p.100).
III adv. sup. -τάτως de la manera más desgraciada
καὶ νῦν ἄπαις ἄτεκνος γηράσκω δ.E.Supp.966.
• Etimología: Comp. de δυσ- q.u. y *στᾶνον < *ste*Hu̯2- ant. n. verbal de la r. de ἵστημι q.u. (cf. ai. sthā́na-, av. stāna- ‘emplazamiento’.