διατείνω
A tr.
1 estirar, tensar
τὸ τόξονHdt.3.35, cf. 4.9,
ἀράχνιον ... πρὸς τὰ πέραταArist.HA 623a9,
τὴν φωνήνAristid.Quint.12.9, en v. pas.
διατείνεται σφόδρα ὑπὸ τοῦ πλήθους ἡ κοιλίαel vientre se distiende mucho por el volumen (de agua), Mnesith.Ath.51.44,
τῶν τοξευμάτων τῶν διατεταμένωνLXX Is.21.15
•en v. med. mismo sent.
διατεινάμενοι οἱ μὲν τὰ παλτὰ οἱ δὲ τὰ τόξαX.Cyr.1.4.23.
2 extender
τὴν χεῖραHp.Fract.8,
ἐπὶ πάντα τὰ λεκάρια ταῦτα διατείνειν τὰς χεῖραςX.Cyr.1.3.4,
Δωρίδα ... ὑπὲρ λεχέωνAP 5.55 (Diosc.),
διατενεῖς τὴν ὀργήν σου ἀπὸ γενεᾶς εἰς γενεάν;LXX Ps.84.6, en v. pas.
μία ἰδέα πάντῃ διατεταμένηPl.Sph.253d, cf. Ti.79d
•en v. med.-pas. c. ac. de cosas propias blandir
τὰ βέλεαHdt.9.18,
τὰ δόραταHdn.2.5.2,
τὰς μάστιγαςPlb.15.28.2.
B intr.
I en v. act.
1 extenderse gener. en el espacio
καθ' ἅπαν τὸ σῶμα φλέβες διατείνουσινDiog.Apoll.B 6, cf. Arist.HA 503b21,
εἰς τὴν κεφαλήνThphr.Sud.33,
ἃ διατείνει ... ἀπὸ ... ἕως εἰς ...(los montes) que se extienden desde ... hasta ... Plb.3.37.9, de unas murallas
ἀπὸ τοῦ ... διατεῖνον ἐπὶ τοῦ ...I.BI 5.144,
πήχεις πεντήκοντα διατείνοντας βορρᾶ ἐπὶ νότον50 codos se extienden de norte a sur en una finca POxy.505.6 (II d.C.),
πᾶν τὸ διατεταμένον εἰς εὐθύτητα σχῆμαAth.189c, cf. Plu.2.63b
•fig.
διατείνει δὲ ἀπὸ πέρατος εἰς πέραςabarca de un extremo a otro la sabiduría, LXX Sap.8.1
•en la voz
τὸ ᾆσμα ... ἀπὸ τῶν ἄκρων ἐπὶ τὰ μέσα διαταθένClem.Al.Prot.1.5
•llegar hasta c. πρός:
ἑνότητα ἰδιότροπον, διατείνουσαν πρός τὸ ἀποστεῖλανuna unidad de naturaleza particular que llega hasta el (objeto) que envía (la onda sonora), Epicur.Ep.[2] 52,
πρὸς ΓάζανPlb.5.86.4,
πρὸς τὴν θάλαττανD.S.12.70, c. μέχρι y gen.
μέχρι δερμάτωνPlu.2.642e
•abs.
διατειναμένηcon las alas extendidas de una grulla, Anaxandr.42.67.
2 extenderse, durar
a) en el tiempo
διατείνει ... ταῦτα διὰ παντὸς τοῦ βίουde sensaciones, Arist.EN 1172a23, c. pred.
γένος δ' αὐτοῦ λαμπρὸν ... διέτεινεPlu.Marc.30,
ἀεὶ τὸ ἦθος διετείνετο τῶν δογμάτων σχεδὸν ταὐτόνNumen.24.8;
b) vivir hasta c. εἰς:
διέτεινεν εἰς Σκιπίωνα τὸν νέονvivió hasta la época de Escipión el Joven Plu.Cat.Ma.15.
3 fig. concernir a, referirse a c. εἰς o πρός:
τῶν ἄλλων τῶν διατεινόντων ... εἰς τὰν Ἁλασαρνιτᾶν ἀσφάλειανSIG 569.11, 38 (Halasarna III a.C.),
πάντα ἃ διέτε[ιν]εν πρὸς ἐπανόρθωσινtodo lo que concernía a la reconstrucción, NIS 2.3.1 (Sardes III a.C.),
πρὸς τὰ ὅλαPlb.9.5.4, cf. 8.29.6,
πρὸς τρυφὴν καὶ πλοῦτονD.S.2.16,
τὰ δὲ πάντα εἰς σωτηρίαν ... διατείνειClem.Al.Paed.1.8.65,
(φιλοσοφία) διατείνουσα ἐπὶ τὴν ... ἁπτομένην τῆς ἀληθείας ... εἴδησινla filosofía tendiendo hacia la doctrina que está unida con la verdad Clem.Al.Strom.1.20.98.
II fig. en v. med.
1 esforzarse c. inf.
θεῖνPl.R.474a,
ἰέναιPl.R.501c,
αὐτὸν μὴ εἰσελθεῖν εἰς ὑμᾶςAntipho 5.46,
τὰ κάλλιστα πράττεινArist.EN 1169a9, c. πρὸς y ac.
διατείνου μᾶλλον πρὸς τὸ σαυτῷ προσέχεινesfuérzate en poner más atención en tí mismo X.Mem.3.7.9, abs.
τί ... διετεινάμην οὑτωσὶ σφοδρῶς;D.18.142,
παντὶ τρόπῳ διατειναμένουςX.Mem.4.2.23,
πὺξ διατεινάμενοςesforzándote hasta el máximo con tus puños Theoc.22.67,
ὃ συμβαίνει καὶ τοῖς παιδίοις διατεινομένοιςArist.Pol.1336a39, de una parturienta
διατείνουhaz esfuerzos Al.Mi.4.10.
2 afirmar, sostener, mantener c. ὡς:
ἀλλὰ διατείνοιντ' ἂν ... ὡς ἄρα τοῦτο οὐδὲν τὸ παράπαν ἐστίνPl.Sph.247c, cf. Thphr.CP 4.6.1, HP 6.7.2, Luc.Prom.Es.5, c. μὴ Thphr.HP 3.18.7, c. inf.
διατεινόμενος κύριον ποιεῖν τὸν νόμονD.20.143,
οὐ μνημονεύεις ὧν ἔφην, οὐκ αὐτὸς εἰδέναι τἀληθὲς ὑπὲρ τοὺς ἄλλους διατεινόμενοςno te acuerdas de lo que yo decía, al sostener que no tenía yo un conocimiento de la verdad superior al de los demás Luc.Herm.53,
νοεῖν δύνασθαι τὸ Χριστοῦ μυστήριονCyr.Al.M.71.685D, cf. Phld.Sign.36.7, Procl.in R.2.59, c. part.
ἀλλ' ἀπηγκωνισμένῃ τῇ γλώττῃ καὶ γυμνῇ διετείνετο λέγωνsino que con lengua osada y sin trabas insistía en decir Philostr.VS 561, abs.
διατεινάμενος <ἂν> εἴποιμι ὅτι ...querría decir insistiendo que ... Plu.2.2b.
3 disentir, oponerse c. dat.
μὴ συναποφηνάμενος αὐτῷ ἢ διατεινόμενοςGal.4.759, c. πρός:
ἔχω διατείνεσθαι πρὸς αὐτόνGal.4.773.