διαγιγνώσκω
• Alolema(s): jón. y át. tard. -γῑνώσκω
• Morfología: [lacon. aor. imperat. 3a plu. διαγνόντ Schwyzer 57B.11 (Tegea V a.C.), arcad. διαγνόντω Schwyzer 656.8 (Tegea IV a.C.), ciren. διαγνόντωσαν SEG 9.1.29 (Cirene IV a.C.), dór. inf. διαγνώμεναι Archyt.B 1, lacon. διαγνμεν Schwyzer 57A.7 (Tegea V a.C.)]
I en rel. c. dos o más términos distinguir, discernir c. ac. de concr. y abstr.
ὀστέα ΠατρόκλοιοIl.23.240,
πάντα ... ῥῖνες ἂν διαγνοῖενHeraclit.B 7,
τά τε αἰσχρὰ καὶ τὰ καλὰ καὶ τὰ κακάHp.Morb.Sacr.14,
τὸν καλόν τε καὶ αἰσχρὸν ἔρωταPl.Smp.186c,
τὴν θήλειαν καὶ τὸν ἄρρεναArist.HA 613a16,
ὥστε μηδένα ἂν διαγνῶναι πρὸς τὰς κεραμέας (κύλικας)Thphr.HP 5.3.2,
τὸ ἀκέραιον καὶ τὸ πεπονηκόςPlu.2.782e, en v. pas.
(τὸν χαλκὸν) ὥστε μὴ διαγινώσκεσθαι τῇ χρόᾳ πρὸς τὸν χρυσόνde manera que no se distingue (el bronce) del oro en la superficie Arist.Mir.834a2,
τὸ καλὸν καὶ αἰσχρὸν διαγεινώσκεσθαι ... ἐποίησαHymn.Is.32 (Cime)
•identificar, reconocer c. ac. de pers.
ἄνδρα ἕκαστονIl.7.424,
ἵνα μὴ διαγιγνώσκοιμι τούτων μηδέναAr.Pl.91, cf. Plb.4.4.5
•c. otras constr.
οὐδ' ἂν ... διαγνοίη λίνου ἢ καννάβιός ἐστιno distinguiría si es de lino o de cáñamo Hdt.4.74, c. or. interr.
διαγιγνώσκειν τὴν βοὴν ὁποτέρα μείζωνTh.1.87,
τῷδε ἄν τις διαγνοίη εἰ ὅμοιοί εἰσιen esto se podría discernir si son iguales Hdt.1.134,
περὶ δὲ τῶν ὡρέων ὧδε ἄν τις ἐνθυμεύμενος διαγινώσκοι ὁκοῖόν τι μέλλει ἔσεσθαι τὸ ἔτοςHp.Aër.10,
δ. πότερον ... ἢ ...distinguir si ... o si ... Arist.Mete.389a5
•jur., en uso abs. discernir, dilucidar la intencionalidad y el grado de participación en casos de homicidio
δικάζν δὲ τς βασιλέας ... τς δὲ ἐφέτας διαγν[]ν[αιIG 13.104.13, cf. 35 (V a.C.).
II sin rel. explícita c. varios términos
1 c. varias constr. observar, advertir, apreciar c. ac.
ἐν τῷ διέγνως τοῦτο τῶν εἰρημένων;S.El.1186, c. ac. y part. pred.
ὑμᾶς τε πάλαι διαγιγνώσκων ἐπετείους τὴν φύσιν ὄνταςdándose cuenta de que vosotros sois de natural inconstante Ar.Eq.518, c. or. interr.
διάγνωθι πῶς διῆλθες τὴν ἔρημονLXX De.2.7, c. complet.
διεγνωκότες ὅτιIsoc.3.47,
διεγνωκότες διότιArist.Pol.1266b16.
2 cien. adquirir un conocimiento exacto de los matemáticos
περὶ τὰ μαθήματα διαγνώμεναιArchyt.l.c., tb. en v. med.
τὸν κάνονα προσφέρομεν, ᾧ διαγιγνώσκεταιaplicamos la plomada, con la que se obtiene un conocimiento exacto Aeschin.3.199
•medic. diagnosticar abs.
ὥστε διαγνῶναι τοῖς φυσικοῖς καλὸν ἦνAP 11.241, tb. en v. med.
διαγνώσεσθαι καλῶς ... τὸ πάθοςGal.8.14.
3 decidir, resolver, determinar c. inf.
εἰ δὴ διαγινώσκοιεν σφίσι τε βοηθέεινHdt.6.138,
καὶ ἔσται καθότι διεγνώκειν ποιῆσαι αὐτούςLXX Nu.33.56,
οὓς διεγνώκει μηδὲ ταφῆς ἀξιῶσαιlos que había decidido que ni siquiera eran dignos de enterramiento LXX 2Ma.9.15,
περὶ τὸν Κλεομένη διέγνω ποιεῖσθαι τὴν μάχηνPlb.2.66.8, cf. Luc.Am.9, Hdn.4.4.2, en v. pas.
διέγνωστο λελύσθαι τε τὰς σπονδάςse había resuelto considerar que el tratado había sido roto Th.1.118,
διέγνωσται τὸν ἐπιμελητὴν παραγίνεσθαι ... εἰς ΒερενικίδαPTeb.17.2 (II a.C.),
εἰ δ' ἄλλως διέγνωσται, καί μοι δι[ασα]φήσατεPTeb.712.15 (II a.C.),
τὸ διεγνωσμένονlo decidido LXX 2Ma.3.23
•en v. med. mismo sent.
διαγνώσομαι τὰ καθ' ὑμᾶςresolveré lo que os concierne, Act.Ap.24.22.
4 jur. y admin. sentenciar, juzgar, resolver
ὀρθοῦσθαι δὲ χρὴ καὶ ψῆφον αἴρειν καὶ διαγνῶναι δίκηνA.Eu.709,
τὰς φονικὰς δίκας ὀρθῶς διαγιγνώσκεινAntipho 6.3,
οἱ τριακάσιοι διαγνόντω τί δεῖ γίνεσθαιSchwyzer 656.8 (Tegea IV a.C.),
ὁπό]σα μὲν ἂν ᾖ ἐντὸς δέκα δραχμῶν, κύριοι ὄ[ντων οἱ ἄ]ρχοντες διαγιγνώσκειν, τὰ δὲ ὑπὲρ [δ]έ[κ]α [δραχμὰς] ἐσαγόντων ἐς τὸ δικαστήριονSEG 26.72.24 (Atenas IV a.C.), en v. pas.
διεγνωσμένη κρίσιςveredicto emitido Th.3.53,
μενέτωσαν ἐν τοῖς ὑπὸ τούτου διαγνωσθεῖσιque se atenga a lo resuelto por él (el árbitro), Ley en D.21.94
•más frec. en uso abs. decidir y esp. dictar sentencia
<τ>οὶ Τεγεᾶται διαγνόντ κα<τ> τὸν θεθμόνSchwyzer 57B.11, cf. A.11 (Tegea V a.C.),
ἵν' ἀκούσαντες παρ' ἀμφοτέρων ἄμεινον διαγνῶτεLys.6.35, gener. c. περί y gen.
περὶ δὲ σφῶν τὰ ὅπλα παραδόντων τὸν Ἀθηναίων δῆμον διαγνῶναιy que la asamblea popular ateniense decidiría sobre ellos una vez entregadas las armas Th.4.46,
ἵνα ... ἀκριβέστερον διαγιγνώσκωσι περὶ αὐτῶνD.28.10, cf. Lys.3.2,
περὶ τοῦ πράγματοςLys.7.22,
(οἱ ἀθλοθέται) διαγνώσονται περὶ τῶν γεινομένων τισὶν ἐν τῇ πανηγύρει ζητήσεωνIG 5(1).18B.9 (Esparta II d.C.), en las ordenanzas reales ptol. en la expr. formular
περὶ αὐτῶν ὁ βασιλεὺς διαγνώσεταιel rey decidirá sobre su caso aludiendo a la jurisdicción especial del soberano PPetr.3.42F(c).14 (III a.C.), cf. COrd.Ptol.21.10, PRev.Laws 14.1 (ambos III a.C.),
οἱ δικασταὶ περὶ τούτου δ[ι]αγιγνωσκέ[τω]σανPHal.1.135 (III a.C.),
περὶ δὲ τῆς ὕβρεως Διοφάνην διαγνῶναιPEnteux.75.14 (III a.C.),
(ὁ ἐπιστράτηγος) περὶ τοῦ πράγματος δια[γν]ώσετ[α]ιPOxy.1132.53 (II d.C.).
III leer de punta a cabo
βίβλους τετταράκονταPlb.3.32.2 (cód., pero v. διαναγιγνώσκω).