δημιουργία, -ας, ἡ
• Alolema(s): jón. -ίη Hp.de Arte 8, 11; el. ζαμιοργ- IO 2.6 (VII/VI a.C.); dór. y el. δαμιοργ- IO 4.6 (VII/VI a.C.), 16.2 (VI/V a.C.), IG 4.493 (Micenas VI/V a.C.); δημιοεργείη Procl.H.7.20


I abstr.

1 oficio τέχναι τε καὶ δημιουργίαι Pl.R.495d, D.Chr.27.5, τις ἀφανὴς δ. Arist.Mu.400a1, Mir.846a20, εἴδωλα ... ταῖς ... δημιουργίαις περιττῶς εἰργασμένα D.S.16.92, (Ὅμηρος) μορφὴν ἐγγύτατα τῆς δημιουργίας ἐμιμήσατο D.Chr.12.62, μεταλαβεῖν δημιουργίας D.Chr.12.80, ἐπίνοια καὶ δ. D.Chr.77/78.24, ὑπερβάλλεσθαι τὴν δημιουργίαν τῇ καλλιτεχνίᾳ Plu.Per.13, ἐπί τε ταῖς δημιουργίαις καὶ ἐπὶ τοῖς ἄλλοις ἔργοις ... μείναντες D.C.28.2, δημιουργίας ἐπιτηδεῦσαι D.C.56.3.7, αἱ ... περὶ τὰ πέμματα δημιουργίαι Ath.18d, ξυμμετρίαν, ἐφ' ἧς ἡ δ. βαίνει Philostr.Im.1.16, δημιοεργείην νοερὴν ψυχαῖσι βαλοῦσα de Atenea, Procl.l.c., cf. Aristid.Quint.91.21, φυσικὴ δ. de la astrología, Vett.Val.248.18
arte γραφικὴ ... καὶ πᾶσα ἡ τοιαύτη δ. la pintura y artes similares Pl.R.401a, ἡ τῶν τεχνῶν δ. la práctica o ejercicio de las artes Pl.Smp.197a, de la medicina οἱ ταύτης τῆς δημιουργίης ἔμπειροι Hp.de Arte 8, cf. 11.

2 producción, construcción κατὰ τὰς δημιουργίας τὰς τεχνικάς Philol.B 11, ἐκ τῶν λίνων καὶ σπάρτων ... δ. Pl.Plt.280c, c. gen. (πλοίων) Plb.Fr.39, ἡ τῶν κατὰ τὸν νεὼν δ. la construcción de objetos del templo Ph.1.369, ὁ τρόπος τῆς δημιουργίας αὐτῶν (τῶν κατασκευασμάτων) I.AI 12.42
fig., de partes del cuerpo δημιουργίῃ συνδεσμεύμενα εἱλεῖται περὶ κοιλίην ἔντερα unidos en artesana construcción, los intestinos se enrollan en el vientre Hp.Ep.23.

3 creación τῶν ζῴων por parte de los dioses, Pl.Ti.41c, ὁ νοῦς ... ὀργάνῳ τῷ πυρὶ πρὸς τὴν δημιουργίαν χρῆται Corp.Herm.10.18, cf. Ph.1.163, ὕλην ... τὴν πρόφασιν αὐτῷ (τῷ θεῷ) τῆς δημιουργίας παρέχουσαν en la teoría platónica, Iust.Phil.Coh.Gr.6.1, cf. 22.4
actividad creadora ἡ Διονύσου μεριστὴ δ. Iul.Or.8.179b, 11.144a, ἡ φανερὰ ... δ. Iul.Or.11.144b, cf. Dam.in Prm.283, Leo Mag. en Pamph.Mon.Solut.3.81
crist. Creación por parte de Dios, 1Ep.Clem.20.6, τερπόμενος τῇ δημιουργίᾳ Clem.Al.Strom.2.2.6, τὸ σάββατον ... δημιουργίας ἐστὶν ὑπόμνημα Const.App.7.23.3
c. gen. obj. ἡ πρώτη τοῦ ἀνθρώπου δ. Eus.Is.42.5
tb. en sent. concr. obra de Creación ὢ τῆς ἀνεξιχνιάστου δημιουργίας ¡oh inescrutable obra de la Creación! de la redención, Ep.Diog.9.5, δημιουργίαν τὴν ὑπ' αὐτοῦ γεγενημένην χάριν ἡμῶν προσκυνεῖν οὐ θέλω Tat.Orat.4, cf. Eun.Cyz.Apol.22, 26.

4 función fisiológica de los órganos reproductores, Arist.HA 489a13.

5 resultado, efecto ἡ τοῦ θερμοῦ δ. Arist.Mete.389a28.

II concr. taller artesanal πάντα δὲ μεστὰ γυμνασίων, κρηνῶν, προπυλαίων, νεῶν, δημιουργιῶν de Roma, Aristid.Or.26.97.

III admin. demiurgia, cargo de demiurgo (cf. δημιουργός III 1 a)) bajo las tiranías τὸ γὰρ ἀρχαῖον οἱ δῆμοι καθίστασαν πολυχρονίους τὰς δημιουργίας καὶ τὰς θεωρίας Arist.Pol.1310b22, en Élide IO ll.cc., en Micenas IG l.c.
imper., en ciu. del sur de Asia Menor (cf. δημιουργός III 3 b)) JRCil.2.21b.24, OGI 578.12 (Cilicia III d.C.), SEG 31.1288.6 (Side III d.C.).