ἔνδοξος, -ον


A I 1de pers. reputado, ilustre, tenido en alta estima ποιηταί X.Mem.1.2.56, junto a πλούσιος: νέοι Pl.Sph.223b, cf. Isoc.1.37, Bio Bor.43a, τὰ δὲ ὀλίγοι καὶ ἔνδοξοι ἄνδρες (λέγουσιν) Arist.EN 1098b28, cf. Epicur.Sent.[5] 7, στράτευμα I.AI 6.180, πρόσωπον Vett.Val.1.8, cf. 413.13, PSI 435.20 (III d.C.), πρόγονοι IKeramos 14.6 (imper.), ὑμεῖς ἔνδοξοι, ἡμεῖς δὲ ἄτιμοι 1Ep.Cor.4.10
c. giro prep. famoso por c. εἰς y ac. ἐνδοξοτέραν τὴν πόλιν εἰς τὰ πολεμικὰ ἔσεσθαι X.Mem.3.5.1, c. ἐπί y dat. πῶς ἂν ἔ. γενοίμην ἐπὶ τῇ τέχνῃ; Luc.Harm.1, cf. Pseudol.26
subst. οἱ ἔνδοξοι los ilustres τῆς γῆς LXX Od.5.15, cf. I.BI 5.287, op. ἄδοξος Ph.1.387.

2 de cosas y abstr. honroso, notable, glorioso πρᾶγμα Diod.Com.2.21, cf. Anaximen.Rh.1441a27, ὁ δὲ Περικλῆς ... ταφάς τε τῶν ἀποθανόντων κατὰ τὸν πόλεμον ἐνδόξους ἐποίησε Plu.Per.28, δύναμις Herm.Mand.7.2, θρόνος LXX Si.40.3, οἰκοδομή LXX To.14.5, ἱματισμός Eu.Luc.7.25, ἔνδοξον βιοτῆς γλυκερὸν τέλος Orph.H.73.9, ὁ γάμος ... ἔνδοξός τε καὶ λαμπρός Vett.Val.115.7, cf. Adam.2.38, junto a ἡδύς y ὠφέλιμος Plu.2.99f, cf. D.18.65, ζῴδια ἢ μοῖραι Vett.Val.68.15, ἔνεστι ... τοῖς φιλοπόνοις καὶ ἡδονὴν ἔνδοξον καὶ οὐ μετρίαν καρπώσασθαι los que se dedican a ello con afán pueden disfrutar de un placer notorio y desmesurado Aristid.Quint.3.1
subst. τὰ ἔνδοξα cosas notables, gloriosas οἱ ... πατέρες ὑμῶν τὰ μὲν ἔνδοξα καὶ λαμπρὰ τῶν πραγμάτων ἀνετίθεσαν τῷ δήμῳ Aeschin.3.231, τὰ ἐκ τῶν κατορθωμάτων ἔνδοξα Plb.11.2.5, cf. 12.5.6, Hermog.Id.1.9 (p.266), ὁ ὄχλος ἔχαιρεν ἐπὶ πᾶσιν τοῖς ἐνδόξοις τοῖς γινομένοις ὑπ' αὐτοῦ Eu.Luc.13.17.

3 como tít. o epít. honorífico, frec. sup. ilustre, honorable, respetable

a) de ciu. μεγίστη καὶ ἐνδοξοτάτη μητρόπολις τῆς Ἀσίας IEphesos 647.5 (III d.C.), ἡ λαμπροτάτη καὶ ἔ. Σιδητῶν πόλις ISide 66 (III d.C.), cf. SEG 48.1770A.5 (Cilicia, imper.);

b) de pers. en cargos, frec. junto a μεγαλοπρεπέστατος, περίβλεπτος y/o λαμπρότατος: ἔπαρχος POxy.1974.1 (V d.C.), Iust.Nou.7 epíl., ἄρχων Cod.Iust.4.59.1, 1.4.22, στρατηγός Iust.Nou.22.14, κόμης POxy.1982.3 (V d.C.), cf. PLond.1708.80 (VI d.C.), ἡ ἐνδοξοτάτη ἰλλουστρία θυγάτηρ POxy.3204.4 (VI d.C.), de propiedades cuyos beneficios les corresponden por su cargo ὅ ἔ. οἶκος PBodl.69.2 (biz.);

c) de seres que participan de la divinidad ilustre, glorioso μεγάλων φωτῶ(ν) ἐνδοξότατος en una plegaria maniquea PKell.G.92.51 (IV d.C.), ángeles, Clem.Al.Strom.5.1.8, ἅγιος καὶ ἔ. Ἀρχάγγελος IGCh.334 (Lidia V d.C.), los apóstoles IStratonikeia 1059 (VI d.C.), un difunto ὁ τῆς μεγαλοπρεπ(εστάτης) καὶ ἐνδοξ(οτάτης) μνήμης Ἀλέξαν[δρος IGCh.14 (Misia V d.C.).

II ref. al conocimiento

1 fil., de ideas u opiniones generalmente admitida o plausible, común, popular λόγος, op. ἄδοξος y μηδέτερος Arist.Top.159b1, 23, θέσις Arist.Top.159b16, ἐρώτησις ἔ. ἢ πᾶσιν ἢ τοῖς πλείστοις ἢ τοῖς σοφοῖς Arist.Top.104a9, διδασκαλία Gal.2.242
subst. τὸ ἔνδοξον idea generalmente admitida o plausible, opinión común οὐ γὰρ τὸ ἔνδοξον ἡμῖν ἀρχή ἐστιν Arist.APo.74b24, ἔνδοξα δὲ τὰ δοκοῦντα πᾶσιν son ideas admitidas las que a todos se lo parecen op. τὰ ἀληθῆ καὶ τὰ πρῶτα ‘ideas verdaderas y primeras’, Arist.Top.100b21, πάντα τὰ ἔνδοξα περὶ ταῦτα τὰ πάθη Arist.EN 1145b5, cf. Rh.1355a17
tb. en ret. κρίσις ἐ. argumento de autoridad Men.Rh.365.

2 de pers. de gran reputación intelectual, inteligente, sabio οὐκ ἔνδοξοι πρὸς τὸ μαθεῖν ἃ μὴ ἴσμεν no tenemos la reputación intelectual para aprender lo que ignoramos Erot.Fr.60.

B adv. -ως

I 1de forma admirable o distinguida, con distinción τά τε κατὰ τὴν ἀρχὴν καλῶς καὶ ἐ. διῴκησαν IEryth.29.7 (III a.C.), τιμηθεῖσαν ἐ. ὑπὸ τῆς κώμης IWKil.Mitford 10d.5 (imper.), cf. Vit.Philonid.84, ὁ οἶκος οἰκοδομηθήσεται ... ἐ. LXX To.14.5 (var.), cf. Ep.Barn.16.6b, 8, ναυμαχεῖν Plu.Alc.1, cf. Herm.Sim.5.5.4, Vett.Val.369.20
ret., junto a λαμπρός: τὸ τὰ ἔνδοξα ἐνδοξοτέρως λέγειν expresar las cosas nobles de forma aún más noble Hermog.Id.1.9 (p.266)
de forma destacada, conspicua στήλας ... ἐχούσας ἐπιγραφὰς ἐ. IFayoum 112.22 (I a.C.).

2 gloriosamente, con gran honor frec. en inscr. agon. como mención específica del vencedor en la fórmula ἐ. νικήσας TAM 5.1008.7, 1017.4 (ambas Tiatira, imper.), FD 4.34.3 (I d.C.), ἐ]νδόξως καὶ ἐναρ[έτως νικήσας PAgon.7.9 (III d.C.), en cont. agon. sin ref. a la victoria ἀγωνισάμενος MAMA 6.73.4 (Atuda, imper.).

3 fil. de acuerdo con la opinión común ἐ. συλλογίζεσθαι argumentar a partir de lo que es comúnmente admitido op. ἀληθῶς ‘a partir de la verdad’, Arist.SE 175a31.