ἐμφύω
• Morfología: [perf. ind. 3a plu. ἐμπεφύασι Il.8.84, subj. 3a sg. ἐμπεφύῃ Thgn.396, part. fem. ἐμπεφυυῖα Il.1.513]
A tr.
1 c. ac. de abstr. implantar, infundir
θεὸς δέ μοι ἐν φρεσὶν οἴμας παντοίας ἐνέφυσενun dios implantó en mi mente toda clase de cantos, Od.22.348,
ταῖς γειναμέναις ἔρωτα τοῦ ἐκτρέφεινX.Mem.1.4.7,
τί δ' ἂν θέλοις τὸ πιστὸν ἐμφῦσαι φρενί;S.OC 1488,
αὐλητῆρι θεοὶ νόον οὐκ ἐνέφυσανLyr.Eleg.Adesp.19W., cf. Ph.1.631.
2 apretar firmemente, clavar
ὀδόνταςen la presa, Ael.NA 14.8.
B intr., en v. med.-pas., perf. y aor. rad. act.
I
ὅθι τε πρῶται τρίχες ἵππων κρανίῳ ἐμπεφύασιallí donde las crines delanteras crecen en el cráneo de los caballos, Il.8.84, c. constr. prep.
ἐμπεφύκασι δ' ἐν αὐτῇ (τῇ νήσῳ) φοίνικεςHdt.2.156,
χρὴ κορυδαλλίσι ... ἐμφῦναι λόφονSimon.33, c. giro prep.
ὁ ... ὀμφαλὸς πρῶτον ἐν μήτρῃσιν ... ἐμφύεταιDemocr.B 148,
ἐμφύονται δ' ἐν ἐνίοις τῶν ὀστρακοδέρμων καρκίνοι λευκοίArist.HA 547b25
•part. subst.
τὰ ἐμφυόμεναlos seres que allí crecen Hp.Aër.5
•tb. c. suj. de abstr.
ἐλπίς ... ἥ τε νέων στήθεσιν ἐμφύεταιSemon.1.5, cf. Thgn.l.c.,
φθόνος δὲ ἀρχῆθεν ἐμφύεται ἀνθρώπῳHdt.3.80.
2 en perf. tener lugar, darse, hallarse en, ser innato, ser connatural a c. dat.
πάντ' ἐμπέφυκε τῷ ... γῆρᾳ κακάS.Fr.949,
ᾧ (μάντει) τἀληθὲς ἐμπέφυκενS.OT 299, cf. E.Hipp.967, cf. Andr.93, Med.519
•part. innato
νόσημα πόλεως ἐμπεφυκόςPl.Lg.736a, cf. 863b,
ἐμπεφυκὼς πόνοςdolor que se ha hecho connatural, e.e. crónico Archig. en Gal.8.110.
II
ὀδὰξ ἐν χείλεσι φύντεςmordiéndose los labios por rabia o envidia Od.1.381, 18.410 (tm.),
οἱ ὀδόντες ... ἐμφύονται θηρίου δίκην οἷς ἐμπελάσωσινGr.Nyss.Beat.156.17.
2 asirse, agarrarse, cogerse de la mano en el saludo
ἔν τ' ἄρα οἱ φῦ χειρίasióle la mano, Il.6.253 (tm.),
ἔφυν τ' ἐν χερσίOd.10.397,
ἐν χείρεσσι φύοντοOd.24.410
•en gener. agarrarse
ὣς ἔχετ' ἐμπεφυυῖαse asía así agarrada, Il.1.513,
ἡ θήλεα ἅπτεται τῆς δείρης καὶ ἐμφῦσα οὐκ ἀνιεῖuna serpiente, Hdt.3.109,
ἐμφὺς ὡς βδέλλαadhiriéndote como una sanguijuela Theoc.2.56, c. dat.
αἱ χεῖρες ... ἐμπεφυκυῖαι ἦσαν τοῖσι ἐπισπαστῆρσιlas manos permanecían agarradas a las argollas Hdt.6.91
•agarrarse, abrazarse a c. dat.
ἐμφύντε τῷ φύσαντιabrazándoos las dos a vuestro padre S.OC 1113, cf. E.Io 891, c. gen.
ἐμφύεταί τε αὐτῆς (τῆς κόρης)D.H.11.31.
III fig.
1 aferrarse, agarrarse a c. dat.
ἐμφῦναι ταῖς ναυσίνPlu.Them.9,
τοῖς πολεμίοις ἐμφύςenzarzándose con los enemigos Plu.Nic.14.
2 dedicarse, consagrarse a c. dat.
τοῖς ἠθικοῖς ... καὶ πολιτικοῖς ἐνεφύετο δόγμασιPlu.Cat.Mi.4, cf. 2.342c.