ἄψῡχος, -ον
I en rel. c. el principio vital
1 de pers. falto de aliento vital, falto de vida de los muertos
δῶρον ἀψύχῳ νεκρῷE.Tr.623
•subst. οἱ ἄψυχοι los muertos
τοῦδε σφαγίου ποτὸν ἀψύχοις αἷμα μεθίειA.Fr.273a.4,
ἠτρέμιζον ὥσπερ ἄψυχοιD.C.41.58.2
•fig.
ἔγκειμαι πόθῳ ἄ.estoy rebosante de amor, sin vida Archil.95.2
•de estatuas o imágenes
οὐκ ἂν προδοίην καίπερ ἄψυχον φίλονE.Fr.655,
εἰπὼν οὐ δεῖν προσέχειν ἀψύχοις θεοῖςTimae.32,
ἀψύχοις γὰρ πεποιθότες εἰδώλοιςLXX Sap.14.29,
ἀψύχοισιν ἐοικότες εἰδώλοισιν ἀνέρεςA.R.4.1280, subst.
οὐκ αἰσχύνεται τῷ ἀψύχῳ προσλαλῶνLXX Sap.13.17
•fantasmal
ἄψυχον εἰκὼ προσγελῶσα σώματοςdel reflejo de una mujer en el espejo, E.Med.1162,
τίνα μοι δύστατον ὄνειρον πέμπεις ... ψυχὰν ἄψυχον ἔχοντα;Ar.Ra.1334, cf. Nic.Al.125.
2 sin principio vital, inanimado, inerte op. ἔμψυχος:
μναμεῖα θανόντων ἄψυχ' ἐμψύχων ἅδε κόνιςSimon.116.4D,
σῶμαPl.Phdr.245e,
ἄν τις ... μιμήσασθαι δυνηθείη μᾶλλον τοὺς ἐμψύχους ἄνδρας τῶν ἀψύχων κατασκευασμάτωνPlb.10.21.4,
ἄ. ... τοῦ Σολομῶντος ναόςApoll.Fr.2,
οὐ γάρ τι ἄψυχον ἐμψύχου ... βέλτιονD.C.Epit.7.25.3
•de ciertas partes del cuerpo:
ὅσα μὲν οὖν ἐμψυχότατα τῶν ὀστῶν ... ἅδ' ἀψυχόταταPl.Ti.74e, gener. del embrión, Arist.GA 736a32
•de elementos
διὰ τούτων γεγονέναι ὄντων ἀψύχωνPl.Lg.889b (= Emp.A 48),
ἄ. πέτρηAP 7.9 (Damag.),
ἄψυχα σώματαPlot.3.1.3, 6.1.7, del universo
ὥσπερ ἄψυχον οἰκίανPlot.4.4.36, cf.
ἄτοπον τὸν οὐρανὸν ἄψυχον λέγεινPlot.4.3.7, de abstr.
ἄψυχόν τε καὶ ἀσχημάτιστον οὐσίανEus.LC 12
•de instrumentos musicales, ref. a la cítara
ἀγραύλοις κεράεσσιν ἐν ἀψύχοις ἀχεῖ μουσᾶν ὕμνουςE.Io 883,
ἢ τὴν φωνὴν ἢ τὸ στόμα ... πολὺ διαφέρειν τῶν ἀψύχων ὀργάνωνAristox.Harm.51.15,
νάβλας ... ᾧ λωτὸς ἐν πλευροῖσιν ἄ. παγεὶς ἔμπνουν ἀνίει μοῦσανSopat.10, subst.
τὰ ἄψυχα φωνὴν δίδοντα, εἴτε αὐλὸς εἴτε κιθάρα1Ep.Cor.14.7,
δεινὴ γὰρ ὡς θεία τέχνη καὶ διὰ τῶν ἀψύχων δρᾶσαί τιAristid.Quint.90.6
•de la alimentación vegetariana
δι' ἀψύχου βορᾶςE.Hipp.952,
εἰς διατροφὴν καὶ εἴ τι τῶν ἀψύχων ἕτερον βούλοιτοI.AI 10.190,
ἡσύχασον ἀψύχοις τροφαῖςPMag.7.441
•de sacrificios incruento
θυσίαις ... ἐχρῆτο ἀψύχοιςD.L.8.20 (= Pythag.A 9)
•subst. τὸ ἄ., τὰ ἄψυχα lo inanimado, (los) seres inanimados
ψυχὴ πᾶσα παντὸς ἐπιμελεῖται τοῦ ἀψύχουPl.Phdr.246b,
τὸ ἔμψυχον δὴ τοῦ ἀψύχου ... διαφέρειν δοκεῖ, κινήσει τε καὶ τῷ αἰσθάνεσθαιArist.de An.403b26,
ἀντὶ τῶν ἀνδρῶν ἀμυνεῖσθαι τὰ ἄψυχαI.BI 6.241,
πῶ ἐν ζῴῳ ἐμψύχῳ ἄψυχον;Plot.3.4.2,
πλουτίζουσι τὰ ἀνάξια καὶ τὰ ἄψυχαHp.Ep.17,
καὶ τοῖς ἀψύχοις μεταδιδόναι ψυχῆςD.L.1.24 (= Thales A 1), cf. Arist.de An.424b13, Demetr.Eloc.81, I.BI 1.377, Plot.2.9.18
•op.
ζῷα, τὰ ζῷα ... τὰ δὲ ὡς τὰ ἄψυχαChrysipp.Stoic.2.205,
καὶ οὐκ ἐπὶ τῶν ζῴων μόνων ... ἀλλὰ καὶ ἐπὶ τῶν ἀψύχωνPlu.2.9c
•op.
τὰ ἐν τοῖς φυτοῖςArist.Mete.390a17.
II que no tiene alma racional, irracional de animales
τὸ καλὸν ... καὶ ἐν ἵππῳ ... καὶ ἐν τοῖς ἀψύχοιςX.Smp.5.3,
εἰ τοίνυν τῶν ἀψύχων καὶ μὴ μετεχόντων τοῦ φρονεῖν οὐδέν ἐσθ' ὅσιονD.23.76,
εἴτ' οὖν ἄφυχον εἴτ' οὖν ἀνόητονGr.Nyss.Apoll.208.21, de pers.
οἶδε καὶ ἀψύχους ἀνθρώπους ἡ Γραφὴ καλεῖνChrys.M.62.569, subst.
κακὸν γὰρ καὶ ἀγαθὸν οὐδὲν λόγου ἄξιόν ἐστι τοῖς ἀψύχοιςPl.Ep.335a, cf. Plu.2.960c.
III op. εὔψυχος
1 poco animoso, que no tiene valor
τῶν κυνῶν ... αἱ τοιαίδε μικραὶ ... ἄψυχοι, ἄρρινεςX.Cyn.3.2,
ἄψυχον ἄνδρα λαμβάνεινTrag.Adesp.337,
εἰσὶ ... αἱ θήλειαι (ἐλέφαντες) καὶ ἀψυχότεραιArist.HA 610a21,
ὢν οὐκ ἄ.Plb.36.8.3
•propio del que tiene poco ánimo o valor
ἄψυχον κάκηνA.Th.192,
τύπος ἦν ἄναιμος, ἄσαρκος, ἄ.Fauorin.Cor.45, cf. Hsch.
2 ret. que no tiene vigor
ἄψυχον αὐτοῦ ... εἶναι τὴν λέξινHieronym.Phil.52a,
ἄ. ... ἡ διάλεκτος αὐτοῦD.H.Dem.20,
ὥσπερ ἀψύχους εἰσαγαγόντων τὰς συγγραφάςMarcellin.Vit.Thuc.38.
IV no espiritual, materialista Porph.Gaur.14.4.
V adv. -ως
1 sin vida Poll.2.227.
2 cobardemente
οὕτως εὐχερῶς καὶ ἀ. ἐπὶ θάνατον ἔσπευσαςVit.Aesop.G 85.