ἁρμονία, -ας, ἡ
• Alolema(s): jón. ép. -ίη Od.5.248, Heraclit.B 51


I concr. como unión, medio o elemento de unión.

1 en plu. perno para ensamblar la balsa de Odiseo γόμφοισιν ... τήν γε καὶ ἀρμονίῃσιν ἄρασσεν Od.l.c., ὄφρ' ἂν ... κεν δούρατ' ἐν ἁρμονίῃσιν ἀρήρῃ Od.5.361.

2 junta, juntura entre las planchas de embarcaciones ἔσωθεν δὲ τὰς ἁρμονίας ... ἐπάκτωσαν τῇ βύβλῳ Hdt.2.96, νεῶν Poll.1.114, de una lira τῶν ἁρμονιῶν διαχασκουσῶν Ar.Eq.533, τὰ συμπησσόμενα τῶν κραββάτων μέρη Sch.Ar.Eq.533
arq. de construcciones αἱ τῶν λίθων ἁρμονίαι D.S.2.8, cf. Paus.2.25.8, 8.8.8, 9.33.7
clave τὸν δὲ ἀνωτάτω τῶν λίθων φασὶν ἁρμονίαν παντὶ εἶναι τῷ οἰκοδομήματι Paus.9.38.2.

3 medic. de huesos del cráneo, en plu. suturas Hp.Off.25, Oss.12
op. ῥαφή y γόμφωσις sínfisis Gal.2.737
de las vértebras articulación Arist.PA 654b18
en sg. de huesos gener. προσήγαγε τὰ ὀστᾶ ... πρὸς τὴν ἁρμονίαν αὐτοῦ LXX Ez.37.7, ἐκ τοίης ... ὀστῶν ἁρμονίης AP 7.472.8 (Leon.).

II abstr.

1 ensamblaje, armazón παλίντροπος ἁρμονίη ὅκωσπερ τόξου καὶ λύρης Heraclit.l.c., ῥηγνὺς ἁρμονίαν χορδοστόνου λύρας S.Fr.244.2, de una escultura τῆς βοός Philostr.Im.1.16, del cuerpo ἁρμονίην ἀναλυέμεν ἀνθρώποιο Ps.Phoc.102, τοῦ σώματος Epicr.3.15, de un cuerpo desmembrado νευρῶν καὶ κώλων ἔκλυτος ἁρμονίη AP 7.383 (Phil.), cf. 7.480.2 (Leon.)
fig. carácter, temperamento τᾷ δυστρόπῳ γυναικῶν ἁρμονίᾳ E.Hipp.162.

2 en rel. c. los poros disposición τῶν περὶ τὰ αἰσθητήρια πόρων Epicur.Fr.[152]
en sent. sexual acoplamiento, unión sexual μεθ' ἁρμονίην Ἀφροδίτης Colluth.375, cf. 26, ἁρμονίης ἀδίδακτος Colluth.185.

3 acuerdo (θεοί) ἐπίσκοποι ἁρμονιάων Il.22.255, cf. Hsch.
armonía, concordia ἐπιεικῶς ἐμαντευόμεθα ἄρτι ὡς ἁρμονίᾳ τινὶ ἡ σωφροσύνη ὡμοίωται Pl.R.431e
orden, gobierno armónico Διός A.Pr.551
sent. obscuro, quizá comprensión, compenetración εὔχομαι ... κατά τιν' ἁρμονίαν βλέπειν ἀμφ' ἕκαστον ὅσα νέομαι te suplico ... poses desde lo alto una mirada de cierta comprensión en cada paso de este camino mío Pi.P.8.68.

III como equilibrio entre partes.

1 en mús.

a) octava y la diferente posición de las notas en la octava, como sistema en el que las partes (notas) están perfectamente ensambladas entre sí ἑπτὰ αἱ ἁρμονίαι Pythag.B 27, ὅρους τρεῖς ἁρμονίας ... νεάτης τε καὶ ὑπάτης καὶ μέσης Pl.R.443d, τῶν ἑπτὰ ὀκταχόρδων ἃ ἐκάλουν ἁρμονίας Aristox.Harm.46.31
octava en el sentido de la armonía resultante en la serie diatónica ἐκ πασῶν ... ὀκτὼ οὐσῶν μίαν ἁρμονίαν ξυμφωνεῖν Pl.R.617b, ἑπτὰ δὲ χορδαὶ ἡ ἁρμονία Arist.Metaph.1093a14, cf. Pr.919b21
armonía con el intervalo de cuarta τὴν ἁρμονίαν τὴν διὰ τεσσάρων D.C.37.18.3
en lugar de διὰ πασῶν, ἁρμονίαν ... καλοῦντες τὴν διὰ πασῶν Nicom.Harm.9, cf. Aristid.Quint.12.13, 15.10, Anon.Bellerm.24;

b) modo Λυδίᾳ σὺν ἁρμονίᾳ μέλος Pi.N.4.45, Αἰολίς Pratin.6.7, ἁρμονίαν ... μαθεῖν Δωροδοκιστί (burlesco por Δωριστί) Ar.Eq.994, cf. Nu.968, Arist.Pol.1290a20, οὐδὲ φρυγιστὶ οὐδὲ λυδιστί, ἀλλ' ἥπερ μόνη Ἑλληνικὴ ἐστιν ἁ. Pl.La.188d, ἁρμονίας γὰρ εἶναι τρεῖς ... Δωριεῖς, Αἰολεῖς, Ἴωνας Heraclid.Pont.163, cf. Aristid.Quint.40.14;

c) escala armónica, enarmonía uno de los géneros de la melodía τρία γένη τῶν μελῳδουμένων ἐστιν· διάτονον, χρῶμα, ἁρμονία Aristox.Harm.55.9, cf. 6.10, 30.21, Aristid.Quint.15.22, Cleonid.Harm.3, en rel. c. χρῶμα Anon.Bellerm.14, 52, 65, etc.;

d) armonía, melodía componente de la música junto a ῥυθμός: τοὺς ῥυθμούς τε καἰ τὰς ἁρμονίας Pl.Prt.326b, cf. R.400d, Arist.Po.1447a22, Aristid.Quint.2.8, 28.8, 40.14, etc., μέλος ... τὸ ἔκ τε ἁρμονίας καὶ λέξεως συνεστηκός Aristid.Quint.28.8, cf. 40.14, 57.5
μέγεθος ἁρμονία ῥυθμός Arist.Rh.1403b31;

e) gener. música, armonía μουσικὴ ... φθόγγους μείξασα ἐν διαφόροις φωναῖς μίαν ἀπετέλεσεν ἁρμονίαν Heraclit.B 10, οἵπερ ἁρμονίαν ἐχύμισαν (Íbico y Anacreonte) que dieron su sabor a la música Ar.Th.162, ἡ ... ἀ. συμφωνία ἐστι Pl.Smp.187b, cf. Cra.405d, θαυμαστήν τινα ᾠδῆς δέδωκεν ἁρμονίαν D.P.Au.1.20, cf. Plu.2.46b, τὸ μεταβάλλον ... ἁρμονίᾳ καὶ λόγῳ κεραννύμενον Plu.2.746c, cf. 2.156c, (σύριγγος) ἁρμονίης ἤκουε Nonn.D.1.520, ἁρμονίην ... αὐλὸς ἀράσσων Nonn.D.12.148.

2 armonía celestial, concepto pitagórico de la relación armónica de las esferas ἁ. ἄστρων Pythag.B 35, τὸν ὅλον οὐρανὸν ἁρμονίαν εἶναι καὶ ἀριθμόν Pythag.B 4, ἁ. κατὰ τὸν οὐρανόν Arist.Mu.399a12, cf. Cael.290b13, τὸ καταμανθάνειν τὰς τοῦ παντὸς ἁρμονίας Pl.Ti.90d
esp. del mundo y la naturaleza περὶ δὲ φύσιος καὶ ἁρμονίας ὧδε ἔχει Philol.B 6, ἁ. πολυμιγέων ἕνωσις Philol.B 10, ὁ δημιουργὸς τὴν ὕλην ... ἁρμονίᾳ συνδησάμενος Numen.18.8, cf. 18.10, Ἔρωτα ... ἁρμονίης κόσμοιο ... ἡνιοχῆα Nonn.D.41.130, τὴν τῶν ὅλων ἁρμονίαν Aristid.Quint.103.4, cf. 107.24, etc.
en mat. ἀρχὰς τοὺς ἀριθμοὺς καὶ τὰς συμμετρίας, ἃς καὶ ἁρμονίας καλεῖ Pythag.B 15, ἁρμονίαι ἐν ἀριθμοῖς Pythag.B 4, de la τετρακτύς Pythag.C 4, del cubo, Pythag. en Simp.in de An.68.7, del tres Theol.Ar.16.

3 armonía, equilibrio del alma ἁρμονίαν τινὰ ἡμῶν εἶναι τὴν ψυχήν Pl.Phd.88d, ἁ. τις ἡ ψυχή Aristid.Quint.86.20, cf. 4.4, 88.5, 107.27, etc., ἁρμονίαν τῶν τεττάρων στοιχείων (sc. τὴν ψυχὴν εἶναι) Dicaearch.Phil.12a, b, c
en rel. directa c. la armonía musical ἡ μὲν ψυχὴ ἁρμονίᾳ χωριστῇ ἐξ ἑαυτῆς τὰς χορδὰς κινούσῃ ἡρμοσμένας ἁρμονίᾳ ἀχωρίστῳ Porph.Sent.18
en rel. tb. c. la virtud τὴν ἀρετὴν ἁρμονίαν εἶναι καὶ τὴν ὑγίειαν ... διὸ καὶ καθ' ἁρμονίαν συνεστάναι τὰ ὅλα Pythag.B 1a
del cuerpo τὴν ἐν τῷ σώματι ἁρμονίαν τῆς ἐν τῇ ψυχῇ ἕνεκα συμφωνίας ἁρμοττόμενος Pl.R.591d, ἐν πᾶσι σώμασιν Aristid.Quint.2.13.

4 arq. armonía, equilibrio de proporciones del templo de Apolo en Basas προτιμῷτο ... ἐς κάλλος καὶ τῆς ἁρμονίας ἕνεκα Paus.8.41.8, del teatro de Epidauro, Paus.2.27.5.

5 ret. orden, composición de la disposición del texto para musicarlo ἁρμονίαν λόγων λαβόντος ὀρθῶς Pl.Tht.175e
gener. buena composición πανηγυρικὴν ... τῆς λέξεως ἁρμονίαν D.H.Dem.45, cf. Isoc.3, ἁ. καὶ σύνθεσις Plu.2.16b.

IV n. de un remedio ἄλλο φάρμακον σφόδρα καλόν, ἐπιγράφεται ἁ. Gal.13.61
un tipo de emplasto Paul.Aeg.3.62.
• Etimología: Abstr. en -i̯ ə deriv. de *ar-mn̥ < *H2er- como ἀραρίσκω, ἅρμα q.u.