ἀποδείκνυμι
• Alolema(s): jón. -δέκνυμι Hdt.1.162, 2.124, GDI 5653b 14 (Quíos V a.C.)
• Morfología: [jón. fut. ἀποδέξω Hdt.3.122, aor. ἀπέδεξα Hdt.5.64, perf. pas. ἀποδέδεγμαι Hdt.1.153, id. 3.a plu. ἀποδεδέχαται Hdt.2.43, plusperf. pas. ἀπεδεδέγμην Hdt.2.146; dór. aor. imperat. 3.a plu. ἀποδειξάντω IG 5(1).1390.99 (Andania I a.C.), aor. subj. 3.a plu. ἀποδείξωντι IG 5(1).1390.81]


I en gener.

1 c. ac. de cosa mostrar, señalar θαλάμους A.Eu.1005, γῆς ὅρους Th.2.72, χωρίον τῇ στρατιῇ Hdt.4.92
•establecer, fundar τέμενός οἱ ἀ. Hdt.5.67, τοῖσι ἀνέμοισι βωμόν Hdt.7.178, νεὼς ἀ. αὐτοῖς Luc.Tox.5, en v. pas. τοῖσί ἐστι χῶρος ἐν μέσῃ τῇ πόλι ἀποδεδεγμένος Hdt.1.153
•señalar, fijar ἐκκλησίαν D.24.25
•erigir τρόπαια And.Myst.147.

2 c. ac. abstr. sacar a luz, presentar ἦθος τὸ πρὸς τοκέων A.A.727, μορφὴν ἑτέραν E.Fr.839.14
•desplegar τὴν ἀρετήν Hyp.Epit.29, cf. Pi.N.6.49
•aplicar τὰ τῆς τέχνης ἐξευρήματα Hp.Praec.9, στάσιν ἀ. entrar en lucha A.Pr.1087.

3 c. ac. de resultado realizar μεγάλα ἔργα Hdt.1.59, οὐδεμίαν στρατηίην Hdt.2.111, οὐδὲν λαμπρὸν ἔργον Hdt.1.174, ἔργα Hdt.1.16, cf. en v. pas. Hdt.9.27
•procurar σοι χρήματα πλεῖστ' ἀ. Ar.Eq.774, cf. CID 1.9A.6, en v. pas. τροφὴ μὲν δὴ αὐτοῖσι τοιαύτη ἀ. tal alimentación ha sido establecida para ellos Hdt.2.65
•engendrar, criar παῖδας S.OT 1405, Hdt.1.136, X.Cyr.1.2.5, cf. Isoc.19.6.

II en cont. de ‘decir’

1 mostrar por la palabra, manifestar c. ac. de abstr. γνώμην Hdt.1.170, cf. 171
•presentar μαρτύρια Hdt.5.45, τάφους ... καὶ ξυγγένειαν Th.1.26, ἀ. τὸν λόγον rendir cuentas Hdt.7.119
•c. ac. compl. dir. y ac. pred. mostrar, hacer ver ἐμοὶ ἀ. παῖδα πατρὸς ἑωυτῶν ἕκαστον ἐόντα Hdt.2.143, φανερὰν οὐδεμίαν ἀδικίαν Gorg.B 11a.36, cf. Hdt.7.118, X.Lac.10.7, en v. pas. ἀνδραγαθίη ... αὕτη ἀποδέδεκται está considerada como muestra de hombría Hdt.1.136, πολέμιοι ... ἀποδεδειγμένοι enemigos declarados X.An.7.1.26, cf. D.23.200
•c. or. de inf. indicar κώμας ὅθεν ἀπέδειξαν οἱ ἡγεμόνες λαμβάνειν τὰ ἐπιτήδεια X.An.2.3.14, καὶ καλὰ δ' εἶναι ὁ νόμος ἀποδείκνυσιν <ἅ> ... la ley declara que es bello <aquello que> ... X.Oec.7.30
•tb. en v. med. c. ὅτι manifestar ἀποδεδειγμένοι ἦσαν ὅτι ... X.An.5.2.9, cf. Isoc.3.17.

2 en v. pas. ser ordenado en constr. impers. τοῖσι μὲν δὴ ἀποδεδέχθαι ... ἕλκειν que se les había ordenado tirar Hdt.2.124, c. dat. καθάπερ ἀποδεδειγμένον ἐστίν ταῖς γυναιξίν LXX To.3.8S.

3 gener. en discursos mostrar mediante argumentos, probar, demostrar abs. ἔγωγ' ἀποδείξω καί σε νικήσω λέγων Ar.Nu.1334, cf. Arist.APo.75b37, Numen.26.64, 67
•ac. int. τοῦτο Pl.Prt.323c, ἀ. σαφεῖς ... ἀποδείξεις And.2.3
•ac. compl. dir. y pred. οὓς ἀποδείξω ... προδότας demostraré que son traidores E.Io 879, λόγῳ ... οὐδὲν ... μετεόν Hdt.5.94, Ξέρξην λέγοντα οὐδέν Hdt.7.17, ἐὰν ἀποδείξω ... μητέρα φονέα οὖσαν Antipho 1.3, ἀποδείξω γὰρ αὐτὸν ... τὴν προῖκ' οὐ δεδωκότα D.30.4, c. conj. ἀποδείξω ... ὡς Ar.V.548, Pl.R.472d, πότερον ... ἤ Pl.Alc.1.114b
•lóg. probar Arist.APr.28b14, tb. mat., Archim.Con.Sph.21.

III 1de cargos públicos y similares proclamar, crear c. ac. compl. dir. ἓν βουλευτήριον ἀ. καὶ πρυτανεῖον Th.2.15
•designar ἀποδείκνυσθαι δὲ καὶ φ[ρού]ραρχον ZPE 38.1980.103
•c. ac. compl. dir. y ac. pred. στρατηγὸν ... αὐτόν X.An.1.1.2, ἀποδεικνύντα ἑαυτὸν ὅτι ἐστὶν θεός ostentándose a sí mismo como a un dios, 1Ep.Thess.2.4
•c. ac. e inf. Ὀτάνεα ... στρατηγὸν εἶναι Hdt.5.25
•en v. pas. ser hecho, ser nombrado ἤν τε ἐγὼ ὑπὸ Ἀστυάγεος ἀποδεχθέω στρατηγός si yo soy designado general por Astiages Hdt.1.124, ὑπὸ Κύρου στρατηγὸς ἀποδεχθείς Hdt.1.162, οὐδὲ ... οὗτοι ἐν τοῖσι ἄλλοισι θεοῖσι ἀποδεδέχαται ni ... han sido admitidos entre los demás dioses Hdt.2.43, μελεδωνοὶ ἀποδεδέχαται τῆς τροφῆς están constituidos como guardianes de la comida Hdt.2.65, ἀπεδέχθη ... εἶναι ἵππαρχος Hdt.7.154, αὐτοκράτωρ ἀποδέδεικται POxy.1021.7 (I d.C.), ὕπατος ἀποδεδειγμένος cónsul electo, SEG 20.112.5, 9, 12 (Harmozica, Iberia del Cáucaso I d.C.), ἀποδεδειγμένος γυμνασιάρχος PRein.42.33 (I/II d.C.), cf. PCair.Isidor.61.7, ἄνδρα ἀποδεδειγμένον ἀπὸ τοῦ θεοῦ Act.Ap.2.22, ἡμέραι ἀποδεδειγμέναι LXX 1Ma.10.34, cf. GDI 5653b14 (Quíos V a.C.), τῶν οὔρων ἀποδεχθέντων Milet 1(2).9b22
•de una ley promulgar νόμον Lys.30.11, X.HG 23.11.

2 c. ac. compl. dir. y ac. pred. de un adj. compar. o sup. hacer ἐκ χρηστῶν καὶ γενναίων μοχθηροτάτους Ar.Ra.1011, κρατίστους ... τοὺς λόχους X.Cyr.2.1.23, γοργότερον τὸν ἵππον X.Eq.1.10, (ζῶα) ἀγριώτερα Pl.Grg.516b
•tb. c. ἀλλότριος Pl.Smp.179c, cf. Lys.32.17, Ar.Pl.210
•c. dos ac. compl. dir. γέλωτα δὴ τὸν ἐμέ me ha hecho objeto de burla Pl.Tht.166a, cf. Phd.72c
•c. ac. y part. pred. (μιν) ὑγιέα ... ἐόντα le sanó Hdt.3.130.