ἀνοίγω
• Morfología: [act., impf. ép. y jón. ἀνέῳγον Il.16.221, ἀνῷγον Il.14.168, ἀναοίγεσκον Il.24.455, át. ἤνοιγον X.HG 1.1.2; fut. át. ἀνοίξω Ar.Pax 179; aor. ind. át. ἀνέῳξα Ar.V.768, ἤνοιξα X.HG 1.5.13, jón. ἄνοιξα Hdt.1.68, poét. ἀνῷξα Theoc.14.15, tard. ἠνέῳξα LXX Ge.8.6, inf. ἀνωΐξαι Q.S.12.531, ἀνῦξε CGIH 17.5 (Corinto IV d.C.), Beth She'arim 129, κἀν(ῶ)ιξε Phld.Acad.Ind.p.103 (cj.); perf. át. ἀνέῳγα Din.Fr.82, ἀνέῳχα D.42.30, tard. ἠνέῳχα PMag.4.2261 (ap. crít.); v. med. fut. tard. ἀνοιγήσομαι LXX 2Es.17.3; fut. perf. ἀνεῴξομαι X.HG 5.1.14; perf. ἀνέῳγμαι E.Hipp.56, ἀνῷγμαι Theoc.14.47, tard. ἤνοιγμαι I.Ap.2.120, ἀνηνέῳκται PMonac.13.30 (VI d.C.); plusperf. ἀνέῳκτο X.HG 5.1.14; v. pas. aor. ἀνεῴχθην E.Io 1563, tard. ἠνοίχθην Paus.2.35.7, ἠνεῴχθην LXX Ge.7.11, ἀνωίχθην Nonn.D.7.317, ἠνοίγην Eu.Marc.7.35]


I tr.

1 abrir c. ac. de aquello que se separa πῶμα Il.16.221, ἐπιθήματα Il.24.228, θύρας Od.10.389, πύλας A.A.604, θύραν Ar.V.768, cf. LXX Ge.8.6, Q.S.12.331, σήμαντρα X.Lac.6.4, σημεῖα D.42.30
•tb. abs. ἀνοίγετε abrid la puerta S.Ai.344, ἐπειδὴ αὐτῷ ἀνέῳξέ τις cuando alguien le abrió Pl.Prt.310b, ἀνοίξας tras abrir la puerta Pl.Prt.314d, cf. Ar.Pax 179, de los profanadores de tumbas τολμῶν ἀνῦξε ἐφ' [ἡ]μᾶς Beth She'arim l.c., cf. CGIH l.c.
•c. compl. de la llave κληίδα Il.14.168, 24.455, cf. PMag.l.c., fig. κλῇδα φρενῶν E.Med.661
•c. compl. de la cosa abierta αὐτήν (σορόν) Hdt.1.68, θήκας Hdt.1.187, βίβλινον Theoc.l.c., τοὺς ὀφθαλμούς Eu.Matt.9.30, στόμα Eu.Matt.17.27, διαθήκην Plu.Caes.68, μείζονα ποιεῖς τὴν ἡδονὴν ἀνοίγων τὰ φιλήματα haces más grande el placer besando con la boca abierta Ach.Tat.2.37.8
•fig. σαυτόν Democr.B 149.

2 de lugares públicos abrir, poner o mantener en servicio γυμνάσιον OGI 529.11, σχολάς Phld.l.c., ἐργαστήριον Astramps.Orac.43
•de lugares en gener. abrir, inaugurar ἁλὸς βαθεῖαν κέλευθον Pi.P.5.88.

3 de palabras y acciones revelar ὄνομα A.Supp.322, ἔργ' ἀναιδῆ S.OC 515, πρᾶγμα E.Io 1563, ἀνοίξας ἃ σὺ κἀκ' εἰργάσω E.IA 326, ἀτυχίαν Men.Fr.638.

II intr.

1 en v. med.-pas. abrirse δικαστήρια ... ἀνοίγεται Pl.R.405a, ἀνέῳκται τὸ δεσμωτήριον D.24.208, κόλπους δι' ἀλλήλων ἀνοιγομένους Plu.Crass.4, ἠνεῴχθησαν οἱ οὐρανοί Eu.Matt.3.16, αὐτόματοι ... ἀνωίχθησαν ὀχῆες Nonn.l.c.
•abrirse la puerta Λύκῳ καὶ νυκτὸς ἀνῷκται Theoc.14.47.

2 en v. act. de naves estar en alta mar X.HG 1.1.2, 1.5.13, 6.21.