A de seres animados, gener. pers.

I 1que no puede ayudar, que no puede hacer nada, inútil c. gen. ἐγὼ σέο, τέκνον, ἀμήχανος Od.19.363, c. dat. πόριμον αὑτῷ, τῇ πόλει δ' ἀ. Ar.Ra.1429, c. giro c. prep. ἐς μὲν ἔσθλ' ἀμηχανώταται E.Med.408, πρὸς φυγὴν ἀμηχάνους εἶναι Plu.Crass.25
•c. inf. incapaz Ἕκτωρ, ἀμήχανός ἐσσι παραρρητοῖσι πιθέσθαι Héctor, eres incapaz de obedecer consejos, Il.13.726, δρᾶν ἔφυν ἀ. S.Ant.79, δακεῖν τε καὶ θιγεῖν ἀ. Io Trag.38, ἁπάντων ἀμηχανώτατος ἦν ... πορίσασθαι D.60.12, ἀ. ἦν ἱππότας ἀμύνειν Plu.Arist.14.

2 perplejo, apurado, desorientado, desconcertado, impotente abs. ἀ. γυνή op. σοφή E.Hipp.643, ἔγωγ' ἀμήχανος χρησμῶν ἀκούσας εἰμί E.Heracl.472, τὸν κυβερνήτην μέγας χειμὼν ἐπιπεσὼν ἀμήχανον ἂν ποιήσειεν Pl.Prt.344d, ἀπόρων ἐστι καὶ ἀμηχάνων καὶ ἐν ἀνάγκῃ ἐχομένων X.An.2.5.21, cf. A.Th.227, Theoc.1.85, Plu.Comp.Dio Brut.4
•sin ingenio, sin recursos (ἄνθρωποι) ζώουσ' ἀφραδέες καὶ ἀ., οὐδὲ δύνανται εὑρέμεναι θανάτοιο ... ἄκος h.Ap.192, ἀμήχανοι καὶ ἄτεχνοι κατὰ τοὺς πρώτους ἦσαν χρόνους al principio (los hombres) carecían de arte e ingenio Pl.Plt.274c, οἱ μὲν (los pájaros) εὐμήχανοι πρὸς τὸν βίον, οἱ δ' ἀμηχανώτεροι Arist.HA 614^b34
•sin recursos económicos βουλόμενος αὐτοὺς ὡς ἀμηχανωτάτους εἶναι X.Cyr.7.5.69.

3 casi como insulto o reproche, en estilo directo terco, tozudo σὺ δ' ἀμήχανός ἐσσι, γεραιέ Il.10.167, σὺ δ' ἀμήχανος ἔπλευ, Ἀχιλλεῦ Il.16.29, ἀμήχανε ... Ἥρη Il.15.14.

4 en plu. incontables, muchos ἄνθρωποι ... ἧκον ἀμήχανοι τὸ πλῆθος X.Cyr.7.5.38.

II subst.

1 persona indefensa, desasistida τοῖς ἀμηχάνοις σὺν τῷ δικαίῳ βούλεται προσωφελεῖν E.Heracl.329.

2 monstruo, criatura extraña Γοργόνων καὶ Πηγάσων καὶ ἄλλων ἀμηχάνων πλήθη Pl.Phdr.229d.

B de inanimados y abstr.

I 1irremediable, irrehuible ἀμήχανα ἔργα Il.8.130, δόλον ... ἀ. ἀνθρώποισιν Hes.Th.589, ἔρος ... γλυκύπικρον ἀμάχανον ὄρπετον Sapph.130.2, νόσων δ' ἀμηχάνων φυγάς S.Ant.363
•irrompible, indesatable δεσμά h.Merc.157.

2 gener. en neutr., c. inf. imposible de εὑρεῖν Pi.O.7.25, εὑρέμεν Pi.Fr.52f.53, καλύψαι Pi.P.11.26, ἐξευρεῖν Hdt.1.48, διαφυγεῖν Hdt.1.204, ἐκμαθεῖν S.Ant.175, εἰσελθεῖν X.An.1.2.21, ποιήσασθαι Hero Metr.proem.p.2.13, συμβῆναι Heraclit.All.10
•sin inf. como predicado difícil, imposible ἀμήχανόν ἐστι Thgn.583, Emp.B 12, τοῦτό μ' ἄνωγας ἀμήχανον ἄλλο τελέσσαι Il.14.262, τοῦτο ἄπορον ... καὶ ἀ. Hdt.5.3, γενναῖα μὲν τάδ' εἶπας, ἀλλ' ἀμήχανα E.Heracl.464, οὐδὲ τοῦτο ἀ. X.Cyr.4.3.14, cf. E.El.529, LXX 2Ma 3.12, Str.6.2.4, Arr.Epict.3.22.18, Ti.Locr.101d, Them.in Ph.91.12.

3 extraordinario τίς μοῦσα ἀμηχανέων μελεδώνων; h.Merc.447, ἔργον Hes.Th.836, θύμ' ἀμηχάνοισι κήδεσι κυκωμένε espíritu atormentado por enormes dolores Archil.211.1, πολεμίων καμάτων ἐξ ἀμαχάνων Pi.P.2.19, ἰσχύς Pi.Fr.52k.3, Arist.Cael.291^a4, πενία B.1.171, συμφορά Simon.37.16, E.Med.392, Pl.Prt.344d, δύαι A.Eu.561, ἄλγος S.El.140, κακόν E.Med.447, μεγέθη Pl.Phd.111d, ἡδοναί Pl.Phlb.46e, Arist.PA 645^a9, θέαι Pl.R.615a, λογισμός Pl.R.587e, ἀμήχανοι τὸ μέγεθος (olores) extraordinarios, enormes Pl.R.584b, πλῆθος ἀμήχανον ἐτῶν Plu.Num.18, ἀμηχάνῳ τάχει D.C.62.22.1, δύναμις Plot.5.3.16, ἀγλαΐα ... ἀμηχανωτέρα καὶ ἀφραστοτέρα Them.Or.4.51c
•c. ὅσος: ἀμήχανον ὅσον χρόνον durante un tiempo enorme Pl.Phd.80c, 95c, cf. R.588a, Euthd.275c, Lg.704c, 782a, Arist.EN 1147^a8, Metaph.1071^b37, Iambl.VP 214.

4 incomprensible, inexplicable ὄνειροι ἀμήχανοι ἀκριτόμυθοι Od.19.560, ἀμήχανόν τι οἷον de manera inexplicable Pl.Chrm.155d.

5 inútil ἀτελέστατα ... καὶ ἀμάχανα τοὺς θανόντας κλαίειν Stesich.67.

II neutr., subst.

1 falta de recursos, dificultades (= ἀμηχανία): ἐξ ἀμηχάνων πόρος A.Pr.59, Ar.Eq.759, ἐν ἀμηχάνῳ Hp.de Arte 12, Polyaen.4.6.4, τὸ γὰρ ἀγεννὲς καὶ ἀμήχανον ... αὐτῶν (de ciertos animales), Plu.2.966b.

2 lo imposible θηρᾶν οὐ πρέπει τἀμήχανα S.Ant.92, ἀμηχάνων ἐρᾷς S.Ant.90, τἀμήχανα ζητῶν E.Alc.202, τὰ δ' ἀ. ἐᾶν E.Heracl.707, τὰ δ' ἀ. σιωπᾶν Plu.2.160e.

3 enormidad, summum ἀμήχανον ἂν εἴη εὐδαιμονίας Pl.Ap.41c.

C adv. -ως

1 en dificultades ἔχειν A.Ch.407.

2 de manera imposible Pl.R.527e, E.Fr.572.