εἰρωνεία, -ας, ἡ


1 disimulo, ignorancia fingida frec. ref. a Sócrates, gener. en sent. neg. ἡ εἰωθυῖα εἰ. Σωκράτους Pl.R.337a, cf. Aristid.Or.28.83, καταφρονητικὸν γὰρ ἡ εἰ. Arist.Rh.1379b31, cf. Plu.Tim.15, τὴν διαφορὰν ἣν ἔχει ... κηδεμονικὴ νουθέτησις ἀρεσ[κούσης] μέν, ἐπιει[κ]ῶς δὲ [δ]ακνούσης ἅπαντας εἰρωνείας Phld.Lib.fr.26.9, εἰρωνείᾳ γὰρ ἐρώτησεν Rom.Mel.14.ιζʹ.6
juzgada positivamente, Luc.Demon.6, DMort.6.5
modestia fingida op. ἀλαζονεία ‘fanfarronería’ como ‘simulación exagerada’, Arist.EN 1108a22, cf. Basil.Ep.194
gener. disimulo, fingimiento, hipocresía ἡ μὲν οὖν εἰ. δόξειεν ἂν εἶναι ... προσποίησις ἐπὶ τὸ χεῖρον πράξεων καὶ λόγων Thphr.Char.1.1, οὐκ ἐπαληθεύων, σὺν εἰρωνείᾳ δὲ καταψευδόμενος Eus.E.Th.2.12 (p.114), de los ritos judíos τὴν τῆς περιτομῆς ἀλαζονείαν καὶ τὴν τῆς νηστείας ... εἰρωνείας Ep.Diog.4.1, ὢ τῆς εἰρωνείας· ... τὰς πράξεις αὐτοῦ τὰς ἀνοσίας παρ' ἐμοῦ βούλεται μανθάνειν Hld.1.11.2, cf. LXX 2Ma.13.3, Ph.1.479, 2.123, τίς ἂν ἐνέγκαι τὴν εἰρωνείαν τῶν λόγων ἀφορῶν εἰς τὴν ἐναντιότητα τῶν πραγμάτων; I.BI 4.279
simulación como pretexto o evasiva para evitar comprometerse οἱ δὲ τῶν πραγμάτων οὐ μένουσι καιροὶ τὴν ὑμετέραν βραδυτῆτα καὶ εἰρωνείαν D.4.37, cf. 7, PSI 452.23 (IV d.C.).

2 ironía esp. como figura ret. εἰ. μέν ἐστι τὸ διὰ τοῦ ἐναντίου τὸ ἐναντίον δηλῶν, μετά τινος ὑποκρίσεως Hsch., εἰ. δέ ἐστι λέγειν τι μὴ λέγειν προσποιούμενον ἢ τοῖς ἐναντίοις ὀνόμασι τὰ πράγματα προσαγορεύειν Anaximen.Rh.1434a17, cf. Arist.Rh.1419b8, Hermog.Id.2.8 (p.364), Demetr.Eloc.291, D.H.Dem.23.3, Plu.2.632d
gener., c. propósito de burla ironía, sarcasmo τὴν εἰρωνείαν οὐ συνείς, ἀλλὰ νομίζων αὐτὴν τῷ ὄντι λέγειν Ach.Tat.6.12.1, τὰ περὶ τῆς Γαΐου θεοστυγίας αὐτῷ γραφέντα, ἃ μετὰ ἤθους καὶ εἰρωνείας «Περὶ ἀρετῶν» ἐπέγραψεν (ὁ Φίλων) Eus.HE 2.18.8.