δυσμενής, -ές
• Alolema(s): δυμενς Sokolowski 2.32 (Arcadia V a.C.)
• Morfología: [sg. ac. δυσμενέα Semon.8.102; gen. δυσμενέος Democr.B 237; plu. nom. δυσμενέες Od.4.822, lesb. δυσμέ]νεες Alc.298.11, ac. δυσμενέας Hdt.3.82, gen. δυσμενέων Tyrt.8.21, dat. δυσμενέεσσιν Il.5.488, δυσμενέσιν Callin.1.8]


I 1enemigo en la guerra ἄνδρες Il.l.c., 10.221, Tyrt.l.c., Pi.N.9.38, Hdt.l.c., IG 13.1163.36 (V a.C.), A.R.4.397, ἀπὸ δυσμενέων Μήδων Simon.FGE 127, παρ' Ἕκτορος δώρημα δυσμενεστάτου regalo de Héctor el peor enemigo S.Ai.662, δυσμενεῖς ὄντας ὑμῖν Θηβαίους X.HG 6.5.39
frec. subst. οὐ δύναμαι ... μάχεσθαι ἐλθὼν δυσμενέεσσιν Il.16.521, cf. Callin.l.c., δυσμενῶν ... προσβαλὼν ἐναντίον στέρνον Archil.211.2, δυσμέ]νεες δὲ πόλιν ἐπῆπον Alc.l.c., δυσμενέων βέλεα Mimn.13.8, ἐκ γὰρ δυσμενέων ... ἄστυ τρύχεται Sol.3.21, τυφλὰ ... βέλη ψυχαῖς ἔπι δυσμενέων ciegos dardos contra las vidas de los enemigos B.5.133, δυσμενέων δ' ὄχλος A.Th.234, cf. A.R.4.1157, δυσμενέων ... κράτος Pi.P.8.10, φάλαγγες δυσμενέων Call.Del.182, δυσμενέων ... χεῖρες Theoc.16.89, δυσμενῶν ποδηγέτης Lyc.220, πολλὰ δὲ δυσμενέων ἔναρα βροτόεντα δαΐξας CIRB 131.6 (I a./d.C.), cf. IRhod.Per.209.4 (III/II a.C.), δυσμενέων μόθον οὐ τρέσεν IG 22.3639.5 (II d.C.), cf. IKios 98.2 (III/II a.C.), c. adj. δυσμενέες γὰρ πολλοί Od.l.c., δυσμενοῦς ὑπερτέρου ἐλπίς A.Th.366, τοῖς ὑμετέροις δυσμενέσι φιλικῶς ἔχοντας X.HG 5.2.33, δυσμενέων σπαρτῶν στάχυς la cosecha de enemigos sembrados e.d. nacidos de la siembra de los dientes del dragón, Orph.A.874.

2 hostil, malévolo φθονερὸς εἶ καὶ δ. Ar.Th.757, οἱ ἄνθρωποι Pl.Prt.317b, unido a ἐχθρός: ἐχθρὸν συνοικητῆρα δυσμενέα θεόν dios enemigo que es un huésped hostil ref. al hambre, Semon.l.c., ἐχθρῶν παρ' ἀνδρῶν δυσμενῆ καττύματα Ar.V.1160, γυναῖκες ἐχθραὶ καὶ δυσμενεῖς ἀλλήλαις Ph.2.265, c. dat. ἐγώ εἰμ' Ἀτρείδαις δ. S.Ph.585, οὐδὲν τυράννου δυσμενέστερον πόλει E.Supp.429, ἀτιμάζουσιν δυσμενεῖς hostiles a quienes no les honran de las almas de los muertos, Pl.Lg.927b, cf. Sokolowski l.c., ὁ ἄφρων ... ἠρεμίᾳ καὶ ἀναπαύσει δ. Ph.1.230, cf. Satyr.Vit.Eur.39.6.5, c. gen. οὔτ' ἂν φίλον ποτ' ἄνδρα δυσμενῆ χθονὸς θείμην nunca tendría por amigo a un hombre hostil al país S.Ant.187, c. giro prep. δυσμενέστεροι ... πρὸς τοὺς φιλανθρωποῦντας Plb.1.81.8
subst. ὁ δ. el adversario op. εὐμενέτης: πόλλ' ἄλγεα δυσμενέεσσι, χάρματα δ' εὐμενέτῃσι Od.6.184, cf. Schwyzer 84.12 (Tiliso V a.C.), ἐχθρὸν μὲν χαλεπὸν καὶ δυσμενεῖ ἐξαπατῆσαι es difícil incluso para el adversario engañar a un enemigo Thgn.1219, τὸ ... κατὰ τοῦ δυσμενέος βλαβερόν Democr.l.c., δυσμενέων δὲ μα[ταία γλῶσσα B.13.208, cf. Ph.2.136
raro de animales ἀγρία τὸ ἦθος καὶ δ. de la hiena, Ar.Byz.Epit.100.25
de abstr. y cosas δρακονθόμιλον δυσμενῆ ξυνοικίαν A.Supp.267, φονεῦσαι δυσμενεστέρᾳ χερί E.Med.1239, δ. φοινία ψῆφος E.Or.974, cf. Andr.467, 1091, δυσμενὲς μὲν ὁ τοῦ πλεονεκτεῖν ἔρως X.Mem.2.6.21, ναυφάγοι ... δυσμενεῖς φρυκτωρίαι teas hostiles destructoras de naves Lyc.1096, cf. Plb.23.10.8, ὁ νοῦς ... δυσμενὲς κρίνει τὸ σῶμα Ph.1.101, cf. Numen.24.39, c. dat. ἀπέπτυσαν εὐνὰς ἀδελφοῦ τῷ πατοῦντι δυσμενεῖς escupieron sobre el lecho del hermano, hostiles al que lo ultrajó las Erinis, A.A.1193, δυσμενεῖς χοαὶ ... τῷδ' S.El.440
neutr. subst. τὸ δ. la hostilidad τὸ θεῖον δ. κεκτήμεθα E.Or.267, πρὸς δ' Ἀλέξανδρον ... τὸ δ. γέγονε φιλόνεικον Plu.2.341e.

3 desprovisto de fuerza vital, e.e. desgraciado κλαύσατε πάντες ὁμοῦ Ἰησὸν δυσμενέα en un epitafio IMEG 15.8 (imper.).

4 crist., subst. ὁ δ. el enemigo, el maligno e.e., el diablo, A.Thom.A 44, δυσμενέος τε λόχος una emboscada del maligno Gr.Naz.Mul.Orn.132.

II adv. -ῶς de manera hostil οὐ δ. ... ἀλλ' ἵλεῳ τῇ διανοίᾳ συγκαθείς Pl.Tht.168b, πικρῶς διαφθείρειν καὶ δ. Plb.2.55.7, παρὰ σὲ οὕτως δ. μοι προσενηνεγμένον Luc.Tim.38, δ. ἔχειν ser hostil X.Cyr.7.5.66, LXX 2Ma.14.11, op. εὐνοϊκῶς Anaximen.Rh.1436b18, c. dat. τοιούτῳ πράγματι δ. ἔχοντες Isoc.3.5, οἳ δ. εἶχον αὐτοῖς X.HG 5.3.27, c. giro prep. Ἡλεῖοι δ. εἶχον πρὸς αὐτούς X.HG 7.1.26, οἱ ... δ. πρὸς τὴν πόλιν διακείμενοι Isoc.14.6, Μεγαρεῖς δ. ἡμῖν διακειμένους Theopomp.Hist.164.