διακρίνω
A tr.
I en sent. concr., c. ac. plu. o colect., o dos o más ac.
1 separar físicamente a los guerreros
εἰς ὅ κε δαίμων ἄμμε διακρίνῃIl.7.292,
εἰ μὴ νὺξ ἐλθοῦσα διακρινέει μένος ἀνδρῶνIl.2.387,
ὥς τ' αἰπόλια πλατέ' αἰγῶν ... διακρίνωσινIl.2.475, cf. Plb.12.4.11,
τὴν στρατιὴν διέκρινεorganizaba las tropas Hdt.8.114,
κατὰ φυλὰς διεκρίνομεν τὰ ἔπιπλαX.Oec.9.6,
τέτραχα ... ἅπανταςOrác. en IGR 4.360.24 (Pérgamo II d.C.),
ὁ γὰρ Ταῦρος ... διακρίνει τά τε τῇ ἄρκτῳ καὶ τὰ τῇ ἀνατολῇ ἔθνη προσκείμεναHdn.3.1.4, en v. pas.
πολλὸν διακεκριμένον ἔχειν τὸ σῶμα τό τε προϋπάρχον καὶ τὸ ἐπιτραφένHp.Nat.Hom.12,
συνέμισγον ... οὐ διακεκριμένοις τοῖς ἱππεῦσιν, ἀλλὰ καὶ πρὸς τοὺς πεζούς(los jinetes) entablaron batalla no sólo con los jinetes por separado, sino también con la infanteria Plu.Marc.7, cf. D.S.17.91,
τὸ δ' εἰς πλῆθος ἤδη διακρινόμενονIambl.Myst.1.5, c. ἀπό y gen.
νύκτα ... ἀπ' ἤματοςHymn.Is.34
•
διακρίνειν τὰς κόμαςpeinar la cabellera Longus 1.24.3, cf. en v. med., D.Chr.21.7, en v. pas.
τὴν κόμην ... διακρίνεσθαιPlu.Rom.15, cf. Lyc.22
•en votaciones separar
τῶν δὲ ψήφων διακρινομένωνpara hacer el recuento, Hld.1.14.1
•c. ac. y dat. separar para alguien, asignar
τοιαύταν ... αἶσαν ἀστοῖς καὶ βασιλεῦσιν διακρίνεινPi.P.1.68,
θέρος νεάταις διακρίναςOrph.H.34.22.
2 fil., cien. en la teoría atomista de la percepción separar, disociar partículas
τὰ δὲ (μόρια) διακρίνοντα αὐτήν (τὴν ὄψιν)Pl.Ti.67d,
τὸ μὲν ὦν λευκὸν διακρίνει τὰν ὄψινTi.Locr.101c
•disociar, disolver
διακρίνουσαι τῇ θερμότητι τὰς συστάσειςArist.Mete.340a29, cf. Metaph.985a24,
τῆς διακρινούσης αὐτὸν (τὸν ἀέρα) ἀλέαςPlu.Caes.69.
3 delimitar un terreno
περὶ δὲ πάξαις Ἄλτιν μὲν ὅγ' ἐν καθαρῷ διέκρινεPi.O.10.46,
οὔπω τῶν τόπων διακεκριμένωνPlu.Sull.35, cf. Longus 4.2.5.
II de operaciones mentales
1 distinguir c. un ac.
καί κ' ἀλαὸς ... διακρίνειε τὸ σῆμα ἀμφαφόωνhasta un ciego distinguiría, palpando, la marca, Od.8.195,
οὖς ... ῥήματα διακρίνειLXX Ib.12.11,
τὰ μὲν νόμῳHp.Morb.Sacr.14,
τὰ δίκαιαD.57.6,
τί λίμνη καὶ τί πεδίονAch.Tat.4.14.7
•discernir, distinguir una cosa de otra, c. dos ac. coord.
ὄψιν ... φίλην καὶ ἐχθρὰν διακρίνειPl.R.376b,
τὸν προσποιούμενον ἰατρὸν εἶναι ... καὶ τὸν ὡς ἀληθῶς ὄντα ... δ.Pl.Chrm.170e, cf. Arist.Rh.1375b6, Plu.2.50b,
μὴ δ. μήτε χολώδεα μήτε φλεγματώδεαHp.Morb.Sacr.2,
φίλον ἢ πολέμιονD.S.19.7, cf. 13.57,
τὸ δίκαιον καὶ τὸ ἄδικονPMag.5.103
•c. ac. y gen. o prep. y gen.
πῶς ἄν τις διακρίνειε τὸν κόλακα τοῦ φίλουPlu.2.48e tít., cf. Sor.107.18,
τὸν ἄνθρωπον διακρῖναι ... ἀπὸ τῶν ἄλλων ζῴωνS.E.P.2.24,
ἐκ τῶν βελτίστων διακρίνει τὰ χείρισταAristid.Quint.60.22
•c. giro prep. y ac.
κατὰ γένοςPl.Sph.253e,
σαφηνίζων ἕκαστα τῶν ὄντων, καὶ διακρίνων ... εἰς τὰ πρώτιστα στοιχεῖαGr.Thaum.Pan.Or.8.9
•abs.
ἅμα μὲν διακρίνοντες, ἅμα δὲ μεταφέροντες ἐπὶ τὰ παραπλήσιαPlb.12.25i.8,
ἡ διακρίνειν δυναμένη φιλοσοφίαS.E.M.1.280
•en v. med.-pas.
διεκέκριτο οὐδὲν ἔτιya no hubo distinción Th.1.49
•fact. hacer distinto
(Ζεύς) ἄστρα διακρίναςArat.11
•en v. pas. ser distinguido
τῷ χλιαρῷ τῷ ἐν τῇ γλώττῃ ... διακρίνεσθαι τοὺς χυμούςPlacit.4.18.1 (= Alcmaeo A 9).
2 hacer diferencias, distingos
ἔφερε δὲ καὶ ἦγε πάντας διακρίνων οὐδέναlas saqueaba todas sin hacer ninguna diferencia Hdt.3.39,
οὐδὲν διέκρινεν μεταξὺ ἡμῶν τε καὶ αὐτῶνAct.Ap.15.9,
τίς γάρ σε διακρίνει;¿quién te prefiere?, 1Ep.Cor.4.7.
3 examinar, reconocer c. ac., esp. de piedras y metales
ὁ τὸν λίθον διακρίνων τεχνίτηςD.S.3.12, cf. Poll.7.97
•fig. c. compl. de pers. someter a prueba
διέκρινεν δέ με ὥσπερ τὸ χρυσίονLXX Ib.23.10
•preguntar
τοὺς ἰατροὺς διακρίνοντος, εἰ ἤδη θανασίμως ἔχουσινArr.Epict.4.1.148.
4 de oráculos y presagios examinar, interpretar
ὡς τοῦ Ποσειδῶνος αὐτοῖς βοηθήσειν μέλλοντος διέκρινον τὸ σημεῖονD.S.17.41,
τὰ τοῦ Ἀπόλλωνος μαντεῖαIunc. en Stob.4.50.95
•otros signos
τὸ μὲν πρόσωπον τοῦ οὐρανοῦ γινώσκετε δ.Eu.Matt.16.3,
τὰς γραφάςHom.Clem.3.49.
III
διακρίνοντα θέμιστας ἰθείῃσι δίκῃσινHes.Th.85,
τὰς ἐσφερομένας (δίκας)Hdt.1.100,
σὺν δ' ἀέθλοις ... διακρῖναι ... ἅντινα σχήσοι τις ἡρώωνdirimir mediante competiciones a cuál de ellas obtendría cada uno de los héroes Pi.P.9.115,
ὅ τι γὰρ πολὺ καὶ πολλᾷ ῥέπῃ, ὀρθᾷ διακρῖναι φρενίPi.O.8.24,
ὅ τι δ' ἂν διακρίνωσι, κύριον ἔστωID 502A.23 (III a.C.),
θανάτου μὲν οὐκ εἰσι κύριοι, τὰ δὲ λοιπὰ πάντα διακρίνουσιD.S.5.42,
ἡμετέρην ἀρετὴν ἀνὰ δηιοτῆτα ... διακρινέει ... ἌρηςQ.S.7.669, cf. 6.55
•frec. op. διαλύω ‘resolver amistosamente, mediante acuerdo entre las partes’
τοὺς μὲν πλε]ίστους τῶν διαφερομένων ... διέλυον συμ[φερόντως, τοὺ]ς δὲ διέκρινομ μετὰ πάσης δικαιο[σύνηςla mayor parte de los pleitos los resolvía amistosamente de modo provechoso, los demás los juzgaba con toda justicia, ICos ED 129.11 (III a.C.),
τάς τε δίκας ... τὰς μὲν διέλυσε, τὰς δὲ διέκρινε δικαίως κατὰ τοὺς νόμουςFD 3.220.18 (III a.C.), cf. IIasos 608.7 (III a.C.), en v. pas.
αἰ δέ τινι τᾶν πολίων ᾖ ἀμφίλλογα, ... αἴτε περὶ ὅρων αἴτε περὶ ἄλλω τινός, διακριθῆμενTrat. lacon. en Th.5.79,
δίκῃ διακριθῆναιX.HG 5.2.10,
τὰ συμβόλαια [τὰ ὑπάρχοντα ἑκατέ]ροις ... διακριθῆναι κ[ατὰ τοὺς ἑκατέρων ν]όμουςWelles, RC 3.25 (Teos IV a.C.)
•abs. emitir veredicto, dictar sentencia y gener. decidir
ἡ ἐργασία τοῦ γραμματεύειν καὶ δ.LXX 1Pa.26.29,
περὶ τῶν ἀμφ[ισβητουμέν]ων συμβολαίωνICos ED 129.3 (III a.C.),
διήκουε τῶν ... γινομένων συναλλαγμάτων καὶ διέκρινε μετὰ πολλῆς σπουδῆςPlb.26.1.6, cf. IG 7.3073.43 (Lebadea II a.C.),
δ. ἐν ἡμέραις πέντεAristeas 110
•tb. en v. med. y suj. plu. resolver, dirimir
διακρινώμεθα νεῖκος ἰθείῃσι δίκῃςresolvamos nuestro pleito con sentencias justas Hes.Op.35,
ταῦτα ... αὐτοὶ πρὸς ἑαυτοὺς ὑμεῖς ... διακρινεῖσθεD.32.28.
2 juzgar en juicio de arbitraje, someter a arbitraje sólo en v. pas.
Θασίους ... καὶ Μαρωνίτας ἀναγκάσαι περὶ Στρύμης διακριθῆναι λόγοιςPhilipp.Maced.2.17,
ἀποστεῖλαι αὐτοὺς διακριθησομένους μοιPEnteux.55.15, cf. 53.8 (ambos III a.C.),
ὅπως διακριθῶ αὐτοῖς ἐπὶ ΔιοφάνουςPEnteux.60.8 (III a.C.),
ἡγούμενος δεῖν ἐπ' ἄλλου μὲν μηθενὸς αὐτῷ διακριθῆναι, ἐπὶ σοῦ δ' αὐτοῦopinando que mi pleito con ellos no debe ser juzgado ante nadie más que ante tí mismo, UPZ 71.15 (II a.C.).
3 decidir, resolver en razonamientos
τοιαύτην αἵρησινHdt.1.11,
πῶς τοῦτο ... διακρίνοις ἄν;Pl.Phlb.58a,
τί οὐ διακρίνεις ... ὁπότερος ...Ar.Eq.1207,
τὴν ... ἀντιπολιτείαν ... διέκρινε τὸ διαβούλιονPlb.29.10.2
•abs. tomar una decisión
βούλει δῆτα ἐγώ σοι ... διακρίνω;Pl.Plt.272b, cf. X.Mem.1.1.9, An.6.1.22
•en v. med. mismo sent.
διακρίνασθαι τὸ νῦν ζητούμενονPl.Phlb.46b.
4 en batallas decidir la lucha, vencer
διὰ μὲν τῆς φάλαγγος τὰ ὅλα διακρίναςPlb.5.86.1
•luchar
αἱ χεῖρες αὐτοῦ διακρινοῦσιν αὐτῷsus manos lucharán por él LXX De.33.7
•en v. pas. ser decidido
διακριθήσεσθαι τὸν ... πόλεμονHdt.7.206, D.S.11.64.
5 tener una influencia decisiva
ὅσαπερ περὶ μαντείας διακρίνειcuanto tiene una importancia decisiva en la adivinación Ar.Au.719
•medic. hacer crisis
τοὺς καυσώδεας διακρίνουσιν αἱ τεσσαρεσκαιδέκα ἡμέραιHp.Coac.134,
ἡ δὲ νοῦσος μάλιστα διακρίνει ἐν οὐδενίHp.Morb.2.71.
B intr., gener. en v. med.-pas.
I
ἄλλοι δὲ διακρινθεῖτε τάχισταIl.3.102, cf. 98, 7.306,
οὐ γὰρ ἀναιμωτί γε διακρινέεσθαι ὀΐω μνηστῆρας καὶ κεῖνονno creo que se separen sin sangre los pretendientes y aquél, Od.18.149, cf. 20.180, 24.532,
διακεκριμέναι δὲ ἕκασται ἔρχατοOd.9.220, cf. Hdt.7.40, Th.4.14,
διακριθέντες ... ἐπαλάσσοντο(los efectivos de un ejército), Hdt.7.219,
νυκτὸς ἡ μάχη διεκρίθηal llegar la noche la batalla se retiró, e.e. se interrumpió Plu.Pyrrh.29, cf. 21,
πολλάκις αἰσχύναντες τὸ βῆμα διεκρίθησανPlu.Caes.28
•c. prep. y gen.
ἐκ τῆς ναυμαχίαςHdt.8.18,
ἀπ' ἀλλήλωνTh.1.105,
ἐπ' οἴκουTh.4.25
•hacer defección
ὕστερον οὐ πολλῷ διεκρίθησαν πρὸς ἈθηναίουςTh.1.18,
ἀφ' ὧν διακρίνοιντοTh.3.9.
2 jur. divorciarse
αἰ κ' ἀνρ καὶ γυνὰ διακρ[ί]νν[τ]αιICr.4.72.2.46 (Gortina V a.C.).
3 separarse de, distinguirse de en v. act. fig.
ὡς ἄστρων διακρίνει φάη ... σελάναcomo la luna deja atrás la luz de los astros B.9.28, en v. med.-pas.
ὀργαὶ μὲν ἀνθρώπων διακεκριμέναι μυρίαιB.Fr.34,
οὕτω διεκρίθη γεωμετρίας ἐκπεσοῦσα μηχανικήPlu.Marc.14,
ἔχον δὲ τὰ μέγιστα διακεκριμέναHp.Epid.2.2.19.
4 distinguirse, diferenciarse, destacar c. gen. o c. giro prep.
(ἡ χείρ) μελέων διακέκριται ἄλλωνArat.681,
μορφῇ δὲ διέκριθεν ἄλλη ἀπ' ἄλληςQ.S.10.339, cf. Sor.50.19
•estar reconocido
ποιητὴς ὢν κακὸς καὶ διακριθεὶς ἐν ἈθήναιςD.S.15.74.
5 fil. dividirse en componentes esenciales
ἀπὸ ἐόντων χρημάτων συμμίσγεταί τε καὶ διακρίνεταιAnaxag.B 17,
συνεκρίθη καὶ διεκρίθηEpich.223,
διακρινόμενον δ' ἄλλο πρὸς ἄλλουE.Fr.839.13, cf. en v. pas. Ar.Th.13, Hp.Vict.1.4,
οὔτε διακρίνεται οὔτε συγκρίνεται (τὸ ἕν)Pl.Prm.157a, Dam.Pr.37,
τηκόμενον καὶ διακρινόμενον (τὸ ὕδωρ)Pl.Ti.49b, cf. Arist.Mete.340a10.
6 de los órganos diferenciarse, separarse del tronco
διακρίνεται τὰ μέλεαHp.Vict.1.26, cf. Epid.2.3.17, Arist.GA 740a14,
διακρίνεται καθ' ἕκαστα τῶν μελέων τὸ σῶμαHp.Oct.1
•disociarse de un humor, Hp.Nat.Hom.12.
II
πρὸς τοὺς ... ἀρίστους ἀνθρώπων μάχῃ διακριθῆναιHdt.9.58,
πρὸς τοὺς ἐλευθεροῦνταςX.Ages.1.33,
πρὸς τούτουςPlb.2.22.11,
πρὸς τοὺς πολεμίουςPlu.Phil.9,
ἐξέταζεν ὡς μάχῃ διακριθησόμενοςD.S.15.84,
διακριθῆναι περὶ τῶν ὅλωνPlb.3.111.2, cf. D.S.18.17,
διακρίνεσθαι τοῖς πολεμίοιςD.S.13.111.
2 promover pleitos
ἄνδρα δικαζόμενον καὶ διακρινόμενονLXX Ie.15.10
•entrar en juicio
διακριθήσομαι πρὸς αὐτοὺς ἐκεῖ ὑπὲρ τοῦ λαοῦ μουentraré en juicio con ellos por mi pueblo LXX Il.4.2, cf. Ez.20.35.
3 discutir, debatir
περὶ τοῦ κάλλουςX.Smp.4.20,
περὶ τὸ Μωϋσέως σώματοςEp.Iud.9,
διεκρίνοντο πρὸς αὐτόνdiscutían con él, Act.Ap.11.2, cf. Cyr.S.V.Sab.71 (p.174).
III en lit. crist. tener dudas, dudar de la palabra de Dios
ἐὰν ἔχητε πίστιν καὶ μὴ διακριθῆτεEu.Matt.21.21, cf. Eu.Marc.11.23,
μηδὲν διακρινόμενοςAct.Ap.10.20, cf. Ep.Iac.1.6,
εἰς τὴν ἐπαγγελίαν ... οὐ διεκρίθηEp.Rom.4.20
•tb. en act.
μήπως σὺ περὶ τῆς παραδοθείσης σοι ἀληθείας διακριθῇςHom.Clem.1.20
•entrarle a uno dudas, vacilar Cyr.S.V.Euthym.33, 58.