1 ejercicio físico πάντας τρόπους ἐξευρίσκειν γυμνασμάτων ἐπιτηδείων ταῖς παρθένοις Ruf. en Orib.Inc.18.15, τῶν γυμνασμάτων δὲ τούτων τὸ μὲν τῷ πηλῷ ἐκεῖνο πάλη καλεῖται Luc.Anach.8, θήρα δὲ αὐτῷ καὶ ἱππασία καὶ ὁπλομαχία συνήθη γυμνάσματα X.Eph.1.1.2, cf. 1.5.1, γ. καὶ μελέτη Plu.2.979a, cf. Ath.413c
•como preparación ascética γυμνάσματα συνεχῶς ποιούμενος διωγμῶν Clem.Al.Paed.3.8.41, γυμνάσματα τῶν πολεμικῶν entrenamientos para la guerra Plu.2.639e
•fig. peyor. ἀπὸ πολλῶν ... γυμνασμάτων por los muchos ejercicios físicos recibidos ref. a las marcas de los golpes, Aesop.20.1.

2 sg. y plu. ejercicio intelectual γυμνάσματά τε καὶ ἀσκήματα τῆς ῥητορικῆς D.H.Rh.2.1, ἐν σχολῇ μειρακίων γ. ejercicio de jóvenes en la escuela ref. a la historia que escribe Josefo, I.Ap.1.53, γ. ... διαλεκτικόν Plu.2.1119d, γυμνάσματα λόγου M.Ant.10.31, τὰ παραδεδομένα γυμνάσματα los manuales de retórica tradicionales Theo Prog.59.18.