αὐτόχειρ, -χειρος, ὁ, ἡ


I de pers.

1 que obra con o por su propia mano de pers. πατὴρ φυτουργός, αὐ. ἄναξ A.Supp.592, τοὐμὸν ἐξάραντά σε σῶμ' αὐτόχειρα S.Tr.1194, ἐπεὶ θανόντας αὐ. ὑμᾶς ἐγὼ ἔλουσα S.Ant.900, αὐτόχειρί μοι μόνῃ τε δραστέον τοὔργον τόδ' tengo que llevar a cabo esta obra yo sola por mi propia mano S.El.1019, ἐμπρήσωμεν αὐτόχειρες πάσας quemémoslas a todas (las mujeres) con nuestras propias manos Ar.Lys.269, cf. Theopomp.Com.88, αὐτόχειρες θηρεύοντες cazando con las propias manos Pl.Lg.824a, αὐτόχειρες τὴν σκευὴν τοῦ πλοίου ἐρρίψαμεν Act.Ap.27.19, cf. paródico ὄρνιθες αὐτόχειρες (ᾠκοδόμησαν) Ar.Au.1135.

2 frec. en cont. c. verb. de ‘matar’ o similares autor material de un crimen, ejecutor de Áyax δισσοὺς Ἀτρείδας αὐτόχειρ κτείνειν ἔχων que teniendo a los dos Atridas los mata con su propia mano S.Ai.57, αὐτόχειρ δ' αἱμάσσεται por su propia mano se da un fin sangriento S.Ant.1175, de Edipo ἔπαισε δ' αὐ. νιν οὐδείς S.OT 1331
por op. a los que premeditan o maquinan un crimen ἐὰν δὲ δοῦλος ἐλεύθερον ἑκών, εἴτε αὐτόχειρ εἴτε βουλεύσας, ἀποκτείνῃ Pl.Lg.872b, τῶν ἀποκτεινάντων οἱ μὲν ἄλλοι ἠρνοῦντο μὴ αὐτόχειρες γεγενῆσθαι X.HG 7.3.7, cf. Pl.Lg.872a, 865b, D.21.106, 21.116
subst. ὁ αὐ. gener. homicida, asesino S.OT 231, Pl.Lg.872b, Hsch.
esp. c. gen. de pers. αὐτόχειρ ... τῶν πολιτῶν Isoc.4.111, τοῦ πατρός D.S.5.59, Γαΐου Καίσαρος App.BC 4.9, cf. Men.Sam.561 (bis), Plb.2.58.8, Plu.Rom.23, Str.5.3.12, Paus.3.23.5, αὐτόχειρες ἑαυτῶν suicidas Arist.Fr.502
tb. abs. suicida Vett.Val.120.13, 121.9.

3 c. gen. no de pers., gener. el que realiza, autor de crímenes τὸν αὐτόχειρα τοῦδε τοῦ τάφου εὑρόντες S.Ant.306, τοῦ φόνου S.OT 266, El.955, Pl.Ep.334a, cf. D.18.287
fig. οὐ γὰρ αὐτόχειρες οὔτε τῶν ἀγαθῶν, οὔτε τῶν κακῶν γίνονται τῶν συνόντων αὐτοῖς Isoc.5.150, τῆς ἀσελγείας πάντης D.21.60, τῆς μάχης Hdn.7.2.8.

II acompañando a n. que significan ‘muerte’

1 realizado por propia mano αὐτόχειρι μοίρᾳ κτανεῖς E.Med.1281, θάνατος E.Ph.880, cf. Pythag.Ep.7.4
suicida αὐτόχειρι δὲ σφαγῇ ὑπέσχετ' ἐν τῇδ' ἡμέρᾳ λείψειν βίον E.Or.948, καὶ αὐτόχειρος φόνου μείζους ἔτι τοὺς μισθοὺς διηγεῖτο Pl.R.615c.

2 fratricida αὐτόχειρι σὺν μιάσματι el de Etéocles y Polinices, S.Ant.172, ξυγγενῶν αὐτόχειρας φόνους ἢ δι' ἐπιβουλεύσεως γενομένους Pl.Lg.872c.