αὐτόχειρ, -χειρος, ὁ, ἡ
I de pers.
1 que obra con o por su propia mano de pers.
πατὴρ φυτουργός, αὐ. ἄναξA.Supp.592,
τοὐμὸν ἐξάραντά σε σῶμ' αὐτόχειραS.Tr.1194,
ἐπεὶ θανόντας αὐ. ὑμᾶς ἐγὼ ἔλουσαS.Ant.900,
αὐτόχειρί μοι μόνῃ τε δραστέον τοὔργον τόδ'tengo que llevar a cabo esta obra yo sola por mi propia mano S.El.1019,
ἐμπρήσωμεν αὐτόχειρες πάσαςquemémoslas a todas (las mujeres) con nuestras propias manos Ar.Lys.269, cf. Theopomp.Com.88,
αὐτόχειρες θηρεύοντεςcazando con las propias manos Pl.Lg.824a,
αὐτόχειρες τὴν σκευὴν τοῦ πλοίου ἐρρίψαμενAct.Ap.27.19, cf. paródico
ὄρνιθες αὐτόχειρες (ᾠκοδόμησαν)Ar.Au.1135.
2 frec. en cont. c. verb. de ‘matar’ o similares autor material de un crimen, ejecutor de Áyax
δισσοὺς Ἀτρείδας αὐτόχειρ κτείνειν ἔχωνque teniendo a los dos Atridas los mata con su propia mano S.Ai.57,
αὐτόχειρ δ' αἱμάσσεταιpor su propia mano se da un fin sangriento S.Ant.1175, de Edipo
ἔπαισε δ' αὐ. νιν οὐδείςS.OT 1331
•por op. a los que premeditan o maquinan un crimen
ἐὰν δὲ δοῦλος ἐλεύθερον ἑκών, εἴτε αὐτόχειρ εἴτε βουλεύσας, ἀποκτείνῃPl.Lg.872b,
τῶν ἀποκτεινάντων οἱ μὲν ἄλλοι ἠρνοῦντο μὴ αὐτόχειρες γεγενῆσθαιX.HG 7.3.7, cf. Pl.Lg.872a, 865b, D.21.106, 21.116
•subst. ὁ αὐ. gener. homicida, asesino S.OT 231, Pl.Lg.872b, Hsch.
•esp. c. gen. de pers.
αὐτόχειρ ... τῶν πολιτῶνIsoc.4.111,
τοῦ πατρόςD.S.5.59,
Γαΐου ΚαίσαροςApp.BC 4.9, cf. Men.Sam.561 (bis), Plb.2.58.8, Plu.Rom.23, Str.5.3.12, Paus.3.23.5,
αὐτόχειρες ἑαυτῶνsuicidas Arist.Fr.502
•tb. abs. suicida Vett.Val.120.13, 121.9.
3 c. gen. no de pers., gener. el que realiza, autor de crímenes
τὸν αὐτόχειρα τοῦδε τοῦ τάφου εὑρόντεςS.Ant.306,
τοῦ φόνουS.OT 266, El.955, Pl.Ep.334a, cf. D.18.287
•fig.
οὐ γὰρ αὐτόχειρες οὔτε τῶν ἀγαθῶν, οὔτε τῶν κακῶν γίνονται τῶν συνόντων αὐτοῖςIsoc.5.150,
τῆς ἀσελγείας πάντηςD.21.60,
τῆς μάχηςHdn.7.2.8.
II acompañando a n. que significan ‘muerte’
1 realizado por propia mano
αὐτόχειρι μοίρᾳ κτανεῖςE.Med.1281,
θάνατοςE.Ph.880, cf. Pythag.Ep.7.4
•suicida
αὐτόχειρι δὲ σφαγῇ ὑπέσχετ' ἐν τῇδ' ἡμέρᾳ λείψειν βίονE.Or.948,
καὶ αὐτόχειρος φόνου μείζους ἔτι τοὺς μισθοὺς διηγεῖτοPl.R.615c.
2 fratricida
αὐτόχειρι σὺν μιάσματιel de Etéocles y Polinices, S.Ant.172,
ξυγγενῶν αὐτόχειρας φόνους ἢ δι' ἐπιβουλεύσεως γενομένουςPl.Lg.872c.