αἰσχρός, -ά, -όν
• Morfología: [compar. αἰσχίων Il.21.437, tard. αἰσχρότερος LXX Ge.41.19; sup. αἴσχιστος Il.2.216, αἰσχρότατος Antiph.Iun.2a, αἰσχιστότατος Olymp.in Alc.124]
A en sent. fís. feo, deforme de Tersites
αἴσχιστος ἀνήρIl.2.216, cf. Mimn.1.6, de Ártemis de Ártemis
οὔτ' αἰσχρήh.Ap.197,
παρθένουςHdt.1.196,
πρόσωπαSemon.8.73, cf. Luc.Charid.26
•deformado
κληίςHp.Art.14
•c. alusión al sent. B I 1 neutr. como adv.
ἄγει τ' ἀρετὰν οὐκ αἴσχιον φυᾶςPi.I.7.22.
B como valoración social o moral
I
φυγήTyrt.6.16, 8.17,
αἰσχρὸς δ' ἐστὶ νέκυς κακκείμενος ἐν κονίῃσιTyrt.7.19,
τὸ αἴσχιστον ... ὅτι τὴν ἀσπίδα ἀπέβαλεCritias B 44
•de otras cosas
κέρδοςThgn.466,
αἰσχρὸν ἀγνοεῖν τὰ οἰκήϊαDemocr.B 80, cf.
ψυχήPlb.3.116.13
•gener. de cosas mal vistas vergonzoso, vil, malo
γελᾶν καὶ πτύειν ἀντίον (τοῦ βασιλέως)Hdt.1.99,
αἰσχρὸν ἄνδρα τοῦ μακροῦ χρῄζειν βίουS.Ai.473, cf. 1159,
op. καλός: ἔργονHdt.3.155, Dialex.2 tít.,
junto a κακόςA.Th.685, Pl.Grg.474c
•subst.
τό τ]ε καλὸν κρίνει τό τ' αἰσχρόνjuzga lo que está bien y lo que está mal Simon.36.1,
τό τ' αἰσχρὸν ἐχθρὸν καὶ τὸ χρηστὸν εὐκλεέςS.Ph.476,
τὸ ἐμὸν αἰ.mi deshonor And.2.9, cf. Arist.Metaph.985a1, Rh.1366a24, Plb.6.6.9, Hymn.Is.28 (Ios),
οἱ αἰσχροί op. οἱ ἀγαθοίhombres viles, Certamen 11
•
τὰ αἴσχιστα ἔπαθεςLuc.Symp.32,
αἰσχροῖς γὰρ αἰσχρὰ πράγματ' ἐκδιδάσκεταιS.El.621,
ἐπ' αἰσχροῖςsobre acciones viles S.Fr.188, E.Hipp.511.
2 obsceno
ἀλληγορίαιDemetr.Eloc.151.
3 torpe, inadecuado
πολλάκις δὲ τὸ μὲν πρὸς δρόμον καλὸν πρὸς πάλην αἰσχρόνX.Mem.3.8.7,
αἰ. ὁ καιρόςD.18.178.
II infamante, insultante
ἐπέαIl.3.38, 13.768,
ῥήματαPFlor.309.4 (IV d.C.).
C adv. neutr. plu. sup. y -ῶς
1 de manera deformada
τὸν ἄνθρωπον χωλὸν αἰσχρῶς γενέσθαιHp.Art.63.
2 vergonzosa, vilmente
αἰσχρῶς μὲν ἔσπειρας, κακῶς δὲ ἐθέρισαςGorg.B 16,
(ἐκπεσόντα) τρίτον ... ἐπόψομαι αἴσχιστα καὶ τάχισταA.Pr.959,
σὺν τοῖς φιλτάτοις αἴσχισθ' ὁμιλοῦντ'S.OT 367,
ζῆνS.El.989, cf. Pl.Smp.183d,
τὴν χώραν μὴ ... αἰ. χερσεύεσθαιIG 9(2).517.30 (Larisa III a.C.),
φυγεῖνPlb.1.74.11
•sup.
αἰσχίστωςMnasalc.2647P.
3 insultantemente
ἐνένισπενIl.23.473, Od.18.321.